Протести за Газа: Како полициска рација во Универзитетот Колумбија создаде студентско движење

Во зори во средата на 17 април, мала група студенти ги поставија своите шатори на Универзитетот Колумбија во САД, демонстрирајќи против израелската воена акција во Газа и повикувајќи го нивниот универзитет да престане да работи со компании за кои сметаат дека ја поддржуваат војната, пишува Би-Би-Си.

Тие го направија тоа додека Минуш Шафик, претседателката на Универзитетот, се упати кон Капитол Хил на конгресно соочување поради антисемитизмот во кампусот и како таа се справува со него.

Во речиси четири часа испрашување таа среда, таа ги бранеше постапките што веќе ги преземаше. Студентите, рече таа, „ја добиваат пораката дека прекршувањето на нашите политики ќе има последици“.

Следното попладне, претседателката на Колумбија донесе одлука со која ќе „потпали пожар“ на протести во колеџите низ САД.

Студентите во кампот на протестот одбија да заминат и создадоа „вознемирувачка и застрашувачка средина“ за многу свои врсници, рече таа.

Таа ја испраќаше њујоршката полиција.

Набргу потоа, полицајците од најголемиот полициски оддел во САД, дебело опремени и со пластични лисици, уапсија повеќе од 100 студенти, што беа први масовни апсења извршени во кампусот во Колумбија уште по протестите во Виетнамската војна пред повеќе од пет децении.

„Тоа беше шок за сите нас“, рече Рашида Мустафа, докторант на Колумбија. „Бев во неверување. Но се чувствував како повик за акција“.

Веднаш се роди револт кај студентите. До следниот ден, беше формиран уште еден протестен камп на друг тревник на само неколку метри.

Беше многу поголем од порано, откако од мал број шатори прерасна во широк камп, комлетиран со оброци со шведска маса со донирана храна, настапи во живо и „безбедносен тим“ на портата кој ги набљудува присутните.

Еден ден подоцна, друг протестен камп беше поставен на нешто повеќе од 70 милји (112 километри) северо-источно од Колумбија, на Универзитетот Јеил во Конектикат.

До средината на изминатава недела, демонстрациите се одржуваа во десетици кампуси низ целата земја, а тие се протегаа до викендот: американската полиција во саботата соопшти дека завршила уште еден протест на универзитетот во Бостон, при што биле уапсени околу 100 луѓе.

Студентите од Колумбија предизвикаа национално движење.

Гневот на студентите поради тоа како Израел ја води својата војна против Хамас покрена жестоки прашања за лидерите на универзитетите, кои веќе се соочуваат со запаливи дебати во кампусот околу она што се случува на Блискиот Исток.

Меѓувремено, се поставија прашања: како тие го балансираат правото на протест и слободниот говор со потребата да се заштитат другите студенти од злоупотреби? Како се испраќа полиција да ги спроведува политиките на универзитетот, знаејќи дека акциите ќе бидат снимени и веднаш ќе се појават на милиони места на социјалните мрежи?

На Јеил, полицијата пристигна на протестен камп во срцето на кампусот во раните часови на 22 април, бидејќи многу студенти сè уште спиеја. Речиси 50 студенти беа уапсени откако одбија да заминат, со некои заврзани раце околу јарболот од знамето.

„Тие дојдоа многу брзо и без предупредување. Повеќе полицајци само се втурнаа на плоштадот“, изјави Чисато Кимура, студент по право, за Би-Би-Си.

„Гледањето на милитаризирана сила, поканета од Јеил да дојде на кампусот, беше многу застрашувачко“, додаде таа. „Мирно протестиравме.

Американските кампуси беа точка на удар за воените протести во Газа откако Хамас го нападна Израел на 7 октомври, убивајќи околу 1.200 луѓе – главно цивили – и зеде 253 други назад во Газа како заложници. Оттогаш, повеќе од 34.000 луѓе, повеќето жени и деца, се убиени во Газа, според Министерството за здравство на Хамас.

Но, во изминатите 10 дена беа забележани најинтензивните и најраспространетите протести во САД во последните шест месеци. Тензиите зовреа откако беше расчистен првиот камп во Колумбија – судири и апсења следеа на други места.

На Универзитетот во Тексас во Остин, државните војници – некои на коњи – запреа стотици студенти кои го окупираа универзитетскиот тревник во средата. На Универзитетот Емори во Атланта, една професорка беше оборена на земја од полицаец, а видеото од нејзиното запирање и врзани лисици стана вирално.

Полицијата им улета и на демонстрантите на колеџот Емерсон во Бостон, Универзитетот Џорџ Вашингтон во Вашингтон, Универзитетот во Њујорк и Универзитетот во Јужна Калифорнија.

Како што пишува Би-Би-Си, протестните кампови ги повикуваат администраторите на универзитетите да ги „откупат“ училишните донации од компании сметаат дека се поврзани со израелската војна во Газа, да ги прекинат врските со израелските академски институции и формално да повикаат на прекин на огнот.

Некои еврејски студенти и факултети рекоа дека се плашат за својата безбедност. И овие грижи се дел од она што ги поттикна универзитетските службеници, вклучително и г-ѓа Шафик, да повикаат полиција.

Ели Киа, 22-годишен еврејски студент на УСЦ, рече дека протестите го оставиле со постојано чувство на нелагодност и страв. Тој почна да ја крие Давидовата ѕвезда што ја носи на синџир.

„Тешко е да се чувствувате безбедно кога доаѓате на училиште секој ден“, изјави тој за Би-Би-Си. „Постои таа втора мисла кога одиш на кампусот „во што ќе влезам? и „со што се соочувам?“, и „кој потенцијално доаѓа по мене?“

Властите на универзитетот рекоа дека некои од демонстрантите користеле антисемитски пароли, поради што решиле да преземат акција во саботата. Универзитетот соопшти дека демонстрациите започнале како студентски протести, но дека на нив се приклучиле и надворешни лица.

Многу демонстранти се обидоа да се оградат од антисемитските инциденти, а во некои случаи ги обвинија надворешните агитатори. Тие велат дека многу еврејски студенти се приклучиле на протестите и дека фокусот треба да биде ставен на билансот на цивилни жртви во Газа.

Додека преговорите меѓу институциите и студентите продолжуваат, многу демонстранти – и нивните надворешни поддржувачи – се убедени дека она што тие го гледаат како полициски тактики ќе помогнат да се одржи движењето.

„Ова е движење кое започна со само 70 студенти“, рече за Би-Би-Си претставникот од Минесота, Илхан Омар, демократка кој жестоко ја критикува политиката на администрацијата на Бајден за Газа, при посетата на кампусот во Колумбија оваа недела.

„И бидејќи Универзитетот Колумбија одлучи да ги запре и да го прекрши нивниот прв амандман, ова сега се прошири на национално и на меѓународно ниво“.

Нејзината ќерка беше една од уапсените демонстранти во Колумбија.

Омар Зегар, демонстрант во УСЦ, рече дека верува оти Колумбија е само почеток на едно пошироко движење. „Мислам дека многу универзитети низ целата земја ќе почнат да ги прават овие кампови“, рече тој. „Полицијата ја ескалира ситуацијата.

За некои набљудувачи, протестите потекнуваат од 1960-тите и демонстрациите против вмешаноста на САД во Виетнамската војна.

Маријана Хирш, професорка од Колумбија која учествуваше во протестите во 1960-тите, им рече на новинарите оваа недела дека – како и со Виетнамската војна – ситуацијата во Газа треба да постави граници за да биде „невозможно да се продолжи како и обично“.

Бранот протести, исто така, придонесува за политички стресно време за претседателот Џо Бајден, кој беше критикуван од некои за поддршката на неговата земја на Израел, додека тој води кампања за реизбор.

Некои демократи стравуваат дека илјадници демонстранти ќе се насоберат на националната конвенција летово во Чикаго, каде партијата формално ќе го направи негов претседателски кандидат. Конвенцијата од 1968 година, исто така во Чикаго, беше засенета од демонстрациите на Виетнамската војна.

Ахмад Хасан, дипломиран УСС кој присуствуваше на демонстрации оваа недела, рече дека верува оти студентските протести ќе имаат пошироко влијание врз ставовите на САД.

„Отсекогаш беше случај  студентите да им кажат на луѓето што не е правилно“, рече тој, „дека нема да се залагаме за ова“.