70% од жените во Југоисточна и Источна Европа доживеале насилство уште на 15 години, открива анкета на ОБСЕ

ОБСЕ го објави извештајот кој дава детална слика за физичкото, сексуалното и психолошкото насилство со кое морале да се соочат многу жени и девојки во Југоисточна и Источна Европа во последните децении.

Основа за Извештајот е анкета спроведена во 2018 година во седум земји-членки на ОБСЕ: Албанија, Босна и Херцеговина, Црна Гора, Северна Македонија, Србија, Молдавија и Украина. Истражувањето, исто така, го опфати Косово. Вкупно беа анкетирани 15.179 жени на возраст од 18 до 74 години.

Истражувањето открива дека 70% од интервјуираните жени доживеале некаква форма на насилство уште на 15-годишна возраст, додека 45% од сите интервјуирани жени доживеале барем една форма на сексуално вознемирување откако наполниле 15 години и 21% од жените имале физички и сексуални односи или психолошко насилство за време на детството (до возраст од 15 години).

Според анкетата, некои од факторите кои ја прават поголема веројатноста жените да бидат подложени на насилство се доколку се дел од малцинство, доколку се се млади, доколку се сиромашни или економски зависни или пак имаат деца. Жените со партнери кои често пијат, се невработени или се бореле во вооружен конфликт, исто така, имаат поголема веројатност да искусат насилство.

„Насилството врз жените и девојките е кршење на човековите права што има широки последици: тоа не само што ја загрозува безбедноста и сигурноста на жртвите, туку и влијае на заедниците и општествата во кои живеат“, рече генералниот секретар на ОБСЕ, Томас Гремингер.

„Оваа анкета спроведена од ОБСЕ за првпат ја открива распространетоста на насилството од кое страдаат жените и девојките во овој дел од Европа“, додаде тој. „Исто така, им дава на креаторите на политиката на податоци и алатки кои им се потребни за да се подобрат националните закони и политики и да се воведат ефикасна рамка за подобра заштита на жртвите“, додава Гремингер.

Анкетата е дизајнирана да обезбеди висококвалитетно истражување и податоци за да го зголеми разбирањето на искуството на жените за насилство во конфликтни и неконфликтни ситуации. Покрај квантитативното гледиште, исто така, дава единствен увид во зачестеноста и последиците од насилството врз жените, и во постојаните штетни норми и ставови во регионот.

„Сексуалното и родовото насилство поврзано со конфликти е дел од континуитетот на родовото насилство тесно испреплетено со постојани нееднаквости и пошироки напади врз родовата рамноправност и женските човекови права, вклучувајќи го и дигиталното и сајбер-насилството“, рече Мара Маринаки, Главен советник на Европската Унија за родова еднаквост и имплементација на Резолуцијата 1325 на Советот за жени, мир и безбедност. „Ова значи дека семејното насилство може да претставува и сексуално насилство поврзано со конфликти“, додаде таа. Европската комисија придонесе 80 проценти од вкупниот буџет на проектот.

Анкетата се заснова на методологијата што ја користи Агенцијата за фундаментални права на Европската Унија (FRA) за својот извештај „Насилството врз жените: анкета спроведена на ниво на ЕУ“ објавено во 2014 година. За таа цел беа интервјуирани повеќе од 42.000 жени од сите земји на ЕУ. Заедно, двете анкети покриваат 35 земји-членки на ОБСЕ. Бидејќи методологиите се исти, податоците собрани за двата извештаи се споредливи, што го олеснува планирањето и развивањето регионални иницијативи и активности, како и локалните политики и услуги.

Извештајот доставува бројни препораки до земјите-членки на ОБСЕ за тоа како да ги користат податоците од истражувањето, вклучително и да ги ажурираат и спроведат националните правни рамки за покривање на сите форми на насилство врз жените и девојките, вклучувајќи онлајн насилство, сексуално вознемирување, следење и психолошко насилство; редовно да ги ревидираат и следат нововедените закони и политики за борба против насилството врз жените; да се ангажираат национални институции за човекови права и транспарентно известување за поддршката што им се дава на жртвите; правилно да ги користат ресурсите и да ги поддржат националните институции кои работат на родова рамноправност за да можат да ја исполнат својата клучна улога во спроведувањето и следењето на политиката и законодавството; и да ги обучуваат полицијата и судството за тоа како да ги заштитат и поддржат жртвите, ставајќи ги жртвите во центарот на нивната работа.

Покрај Европската комисија, анкетата доби поддршка од Фондот за население на Обединетите нации, UN Women и УНИЦЕФ, како и од владите на Германија, Норвешка, Шведска, Соединетите Американски Држави, Италија, Австрија и Финска. Целосниот извештај може да се најде на следниов ЛИНК.