Скопјани со најголеми, крушевчани со најмали можности за здравствена заштита во земјава [Инфографик]

Nëse doni të lexoni tekstin në gjuhën shqipe, shtypni “Shqip” / За текстот на албански јазик кликнете „Shqip“

  • Можностите за здравствена заштита на жителите во 30 градови во Македонија значително се разликуваат. Највисок степен на здравствена заштита уживаат жителите на главниот град Скопје, додека најмалку можности за соодветна здравствена заштита имаат жителите на Крушево. Покрај Скопје, на врвот на листата се и Битола и Штип, додека на дното, покрај Крушево се и Македонски Брод, Валандово и Крива Паланка. 

    Овие податоци ги покажува новото истражување за можности за здравствена заштита на граѓаните во земјава за 2021 година кое го изработи Центарот за граѓански комуникации.

    Истражувањето вклучува 22 индикатори и ги зема предвид човечките и просторните медицински капацитети што им стојат на располагање на жителите на овие региони како што се болници, здравствени домови, служби за заштита на жени, претшколски и школски деца, лекарски, специјалистички и друг здравствен кадар, но и општата и стапката на смртност на доенчиња.

    Еден од индикаторите со големи разлики меѓу градовите е број на деца на една служба за здравствена заштита на деца од 0 до 6 години. Овде најдобро стои Виница каде на 129 деца има една ваква служба или педијатриска амбуланта. Спротивно, најлошо стојат Охрид, Прилеп и Скопје каде една ваква служба има на повеќе од 3.000 деца на оваа возраст. Шест градови имаат ваква служба, но во неа нема лекари и мораат да патуваат во други градови за ваква услуга. 

    Слична е и состојбата со број на жени на една служба за здравствена заштита на жени. Најдобро стои Берово со 1.388 жени на една ваква служба, додека најлоша е состојбата во Прилеп каде една ваква служба „покрива“ дури 36.000 жени. Три градови воопшто немаат ваква служба, односно гинеколог. 

    Еден од најзначајните параметри за можностите за здравствена заштита е бројот на жители на една матична ординација, односно на една служба за општа медицина. Овде, најдобро стојат три градови – Делчево, Кавадарци и Берово – во сите по околу 1100 жители на една ваква служба. Спротивно, најлошо стојат Гостивар и Кичево со два и пол пати полош „скор“, односно Гостивар со околу 3000 жители на една матична служба и Кичево со повеќе од 2700 жители на една ваква служба.  

    Кога станува збор за број на здравствени работници (главно медицински сестри) на еден лекар во секундарната здравствена заштита, најдобро стои Македонски Брод со 3 здравствени работници по лекар, додека најлошо стои Виница само со 0,7 сестри на еден лекар. Стандардот во оваа област е 2 сестри на еден лекар во секундарната здравствена заштита. 

    Ангела Бошкоска

  • Qytetarët e Shkupit me mundësi më të mëdha për mbrojtje shëndetësore në vend, ndërsa me më pak mundësi ato të Krushevës [Infografik]

    Mundësitë për mbrojtje shëndetësore të banorëve në 30 qytetet e Maqedonisë, kanë dallime të ndjeshme. Shkallë më të lartë të mbrojtjes shëndetësore gëzojnë banorët e kryeqytetit Shkupit, derisa më së paku mundësi për mbrojtje adekuate shëndetësore kanë banorët e Krushevës. Përpos Shkupit, në krye të listët janë edhe Manastiri dhe Shtipi, derisa në fund të listës, përpos Krushevës janë edhe Makedonski Brod, Vallandova dhe Kriva Pallanka.

    Këto të dhëna i tregon hulumtimi i ri për mundësi për mbrojtje shëndetësore të qytetarëve në vend për vitin 2021, të cilin e ka përgatitur Qendra për komunikimi civile.

    Hulumtimi përfshin 22 indikatorë dhe i merr parasysh kapacitetet njerëzore dhe hapësinore mjekësore që i kanë në dispozicion banorët e këtyre rajoneve siç janë spitalet, shtëpitë e shëndetit, shërbime për mbrojtje të grave, fëmijët parashkollorë dhe shkollorë, kuadër mjekësor, specialistësh dhe kuadër i tjerë shëndetësor, por edhe shkalla e përgjithshme të vdekshmërisë së përgjithshme dhe të foshnjave.

    Njëri nga indikatorë me dallime të mëdha mes qyteteve është numri i fëmijëve në një shërbim për mbrojtje shëndetësore të fëmijëve nga mosha 0 deri në 6 vjeç. Këtu më së miri qëndron Vinica, ku në 129 fëmijë ka një shërbim të tillë apo ambulancë pediatrike. Nga ana tjetër, më së keqi qëndrojnë Ohri, Prilepi dhe Shkupi ku një shërbim i këtillë është në më shumë se 3.000 fëmijë në këtë moshë. Gjashtë qytete kanë shërbim të këtillë, por në të nuk ka mjek dhe duhet të udhëtojnë në qytete të tjera për shërbime të këtillë.

    E ngjashme është edhe situata me numrin e grave në një shërbim për mbrojtje shëndetësore të grave. Më së miri qëndron Berova me 1.388 gra në një shërbim të këtillë, derisa më e keqe është situata në Prilep, ku një shërbim i tillë “mbulon” 36.000 gra. Tre qytete nuk kanë aspak shërbim të këtillë, përkatësisht gjinekolog.

    Një ndër parametrat më të rëndësishëm për mundësisë për mbrojtje shëndetësore është numri i banorëve të një ordinance amë, përkatësisht të një shërbimi për mjekësi të përgjithshme. Këtu, më së miri qëndrojnë tre qytete – Dellçeva, Kavadari dhe Berova – në të gjithë me rreth 1100 banorë në një shërbim të këtillë. Në të kundërtën, më keq qëndron Gostivari dhe Kërçova me dy herë e gjysmë “rezultat” më të keq, përkatësisht Gostivari me rreth 3000 banorë në një shërbim amë dhe Kërçova me më shumë se 2700 banorë në një shërbim të tillë.

    Kur bëhet fjalë për numrin e punonjësve shëndetësor (kryesisht motra medicinale) në një mjek në mbrojtjen sekondare shëndetësore, më së miri qëndron Makedonski Brodi me 3 punonjës shëndetësor për një mjek, derisa më keq qëndron Vinica vetëm me 0,7 motra medicinale për një mjek. Standardi i kësaj fushe është 2 motra medicinale për një mjek në mbrojtjen shëndetësore.

    Angela Boshkoska