Nëse doni të lexoni tekstin në gjuhën shqipe, shtypni “Shqip” / За текстот на албански јазик кликнете „Shqip“
-
Рубриката #ШтоТиТежи постои за одговарање конкретни прашања што ги мачат младите. Група на психолози-психотерапевти ќе дадат стручно мислење и совет на прашања поставени од страна на нашите читатели, а прашањата и одговорот на психологот секој четврток ќе бидат објавувани на нашиот сајт, секако анонимно.
Ситуацијата е дека воопшто немам некои силни чувства, најчесто ми е сеедно за се и сум свесна за тоа, и мислам дека ми е подобро вака. Не ме повредуваат повеќе работите кои што ме повредуваа порано. Оваа промена мислам дека ќе резултира лошо. Дали еден ден ќе има експлозија од емоции?
Здраво,
Најпрво ти се заблагодарувам што го сподели она што ти тежи. Се надевам дека со овој одговор ќе придонесам за појаснување на твоето прашање.
Во периодот на адолесценција карактеристично е да се случуваат интензивни физички и физиолошки промени, пропратени и со емоционални доживувања. Значајни прашања кои вообичаено си ги поставуваме во овој период се, кој/а сум јас, каков/ва сум, колку сум прифатен/на од семејството и околината, како комуницирам и сл. Тогаш за прв пат се чувствуваме вљубени, ги формираме првите партнерски релации, ја истажуваме сексуалноста и сл.
На овој пат на самоспознавање можно е да бидеме емотивно повредени од околината (семејство, пријатели, партнер). Емотивната повреда, доколку емоциите се интензивни, може да биде болна за личноста. Затоа таа понекогаш избира, во иднина да не ги доживува и искажува толку јавно и интензивно своите чувства бидејќи на овој начин се штити од повторна потенцијална емотивна повреда.
Во контекст на ова е и прашањето на доверба кон луѓето кои ни се значајни во животот. Колку им веруваме? Како ја градиме довербата кон нив? Колку споделуваме сопствени искуства во насока на градење на довербата? Бидејќи за да си дозволиме да ги почувствуваме чувствата за другите, треба да изградиме доверба со блиските и да имаме чувство дека се тука за нас и со поддршка не прифаќаат такви какви што сме. Ова е можно доколку ние се отвориме кон нив, но и доколку им дадеме шанса тие да споделат свои емоции и доживувања со нас, доколку им веруваме.
Чувството на прифатеност и сигурност во околината, која ја сочинуваат блиски луѓе, ќе биде проследено и со интензивни емоции, кои во еден спокоен и безбеден контекст би си дозволиле да ги почувствуваме, односно да дојдеме во контакт со сопствениот емотивен израз.
Се надевам дека овој одговор ќе ти биде од помош како насока за размислување и делување.
Одговара Ана Попризова, училиштен психолог, психотерапевт и тренер во Гешталт Институт „Синергија“ – Скопје
-
ÇfarëTëRëndon: Nuk kam ndjenja të forta
Rubrika #ÇfarëTëRëndon ekziston që t’i përgjigjet pyetjeve specifike që i shqetësojnë të rinjtë. Një grup i psikologëve-psikoterapeutëve do të japin mendimin profesional dhe këshilla për pyetjet e bëra nga lexuesit tanë dhe pyetjet dhe përgjigjet e psikologut do të postohen në faqen tonë çdo të enjte, gjithsesi në mënyrë anonime.
Situata është se nuk kam fare ndjenja të forta, shumicën e kohës ndjehem në të njëjtën mënyrë dhe jam e vetëdijshme për këtë dhe mendoj se kështu e kam më mirë. Nuk më lëndojnë më gjërat që më lëndonin më parë. Ky ndryshim mendoj se do të rezultojë keq. A do të ketë shpërthim emocionesh një ditë?
Përshëndetje,
Para së gjithash ju falënderoj për ndarjen e asaj që të rëndon. Shpresoj se kjo përgjigje do të të ndihmojë në sqarimin e pyetjes suaj.
Gjatë adoleshencës, është karakteristike të ndodhin ndryshime të mëdha fizike dhe fiziologjike, të shoqëruara me përjetime emocionale. Pyetje të rëndësishme që ne zakonisht i bëjmë vetes gjatë kësaj periudhe janë kush jam, çfarë jam, sa jam i/e pranuar nga familja dhe rrethi im, si komunikoj, etj. Atëherë për herë të parë ndjehemi të dashuruar, formojmë lidhjet e para me partnerë, hulumtojmë seksualitetin dhe ngjashëm.
Në këtë rrugë të vetë-njohjes mund të lëndohemi emocionalisht nga rrethi (familja, miqtë, partneri). Lëndimi emocional, nëse emocionet janë intensive, mund të jenë të dhimbshme për personin. Kjo është arsyeja pse ajo ndonjëherë zgjedh që në të ardhmen të mos i përjetojë dhe shprehë ndjenjat e saj publikisht dhe intensivisht pasi kjo e mbron atë nga dëmtimi i mundshëm emocional.
Në kontekstin e kësaj është edhe çështja e besimit te njerëzit që janë të rëndësishëm për ne në jetë. Sa u besojmë atyre? Si e ndërtojmë besimin tek ata? Sa i ndajmë përvojat tona në ndërtimin e besimit? Sepse për të lejuar t’i ndiejmë ndjenjat për të tjerët, duhet të ndërtojmë besim me të afërmit dhe të kemi ndjenjën se ata janë këtu për ne edhe me mbështetjen e tyre na pranojnë ashtu si jemi. Kjo është e mundur nëse u hapemi atyre, por edhe nëse u japim shans që ata të ndajnë emocionet dhe përvojat e tyre me ne nëse u besojmë atyre.
Ndjenja e pranimit dhe e sigurisë në rreth, të cilën e përbëjnë njerëzit e afërt, do të shoqërohet me emocione të forta, të cilat në një kontekst të qetë dhe të sigurt do të na lejonte të ndiejmë, ose të vinim në kontakt me shprehjen tonë emocionale.
Shpresoj se kjo përgjigje do të jetë e dobishme në drejtim të menduarit dhe vepruarit.
Ana Poprizova, psikologe shkollore, psikoterapiste dhe trainer në Institutin Gestalt “Synergy” – Shkup