Nëse doni të lexoni tekstin në gjuhën shqipe, shtypni “Shqip” / За текстот на албански јазик кликнете „Shqip“
-
Националниот парк Маврово и неговиот биодиверзитет останаа недостапни за членовите на Истражувачкото друштво на студенти биолози на кои и покрај уредното поднесената пријава, не им беше дозволен пристап во паркот. Уште на првиот ден на терен од нив било побарано да го напуштат локалитетот, бидејќи немале дозвола за истражување. Од управата на Паркот, велат дека нивното барање било одбиено поради високите температури и со тоа им било целосно забрането да пуштаат какви било посетители.
Дваесет и втората по ред научно-истражувачка акција студентите одлучиле да ја направат на планината Дешат, во периодот од 9 до 23 јули.
„По пет месечна организација, планирање на превоз и храна, снабдување на материјали и организирање на терени, „НП Маврово“ одби да ни дозволи да се движиме во Паркот“, соопштија од студентското друштво.
Тие тврдат дека доставиле целосна документација до управата на Националниот парк и полицијата.
Дел од студентите при преселбата во ново сместување
„Ние уредно си доставивме барање за акцијата три месеци однапред, каде што беше побарано дообјаснување за проектот и возвративме на тоа. Во законот пишува дека во рок од 10 дена ако не биде вратено на писмото се подразбира дека имаш дозвола, но некој сакаше да ги спречи нашите активности таму“, вели Ненад Петровски од Истражувачкото друштво.
Ограничувањето на движењето во шумите и шумските појаси стапи во сила на 6 јули, а ќе трае до 15 август годинава. Но, како што соопшти Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство забраната не важи за турите кои имаат дозвола од управата на ЈП „Македонски шуми“ или од управите на субјектите кои управуваат со заштитените подрачја.
„Кога излеговме на терен, ни дојде ренџер кој рече дека немаме дозвола, па моравме да го напуштиме Паркот. Ни беше забрането дури да излеземе од дворот на местото каде што бевме сместени. Ситуацијата беше до таму што ни кажаа дека ако излеземе (од дворот) ќе добиеме казна од 3 000 евра“, објасни Петровски.
На прашањето зошто студентите не добија дозвола, Онер Јакупоски, директор на управата на Националниот парк Маврово за Радио МОФ одговори:
„Нивното барање се состоеше од научно истражувањње со точно утврдена локација каде ќе бидат сместени. Во меѓувреме, настана забраната за движење во шуми и врз основа на решението на Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство не е дозволено движење во шума без разлика дали се работи за истражување, или други активности. Проценките ги прават правните субјекти кои управуваат со заштитеното подрачје, во случајот Националниот парк Маврово, но нашите проценки се дека во тој период беа доста високи температурите и имаме целосна забрана во тие денови за сите видови на посетители“, рече Јакупоски.
Тој потенцираше дека само за одредени проблематики важи правилото дека ако не се врати во утврдениот временски рок на барање, тоа значи позитивен одговор, но не и за барањето на студентите.
„Очигледно ги мешаат работите“, кусо искоментира Јакупоски.
Овие теренски акции се организираат самоиницијативно и со ентузијазам на студентите. Тие велат дека досега не наишле на ваков проблем, иако секоја година постои забраната за движење во шума. Според нив, се уште отсуствува слух на оддредени институции во полето на научно-истражувачката работа.
Сепак, поради силната желба на студентите да продолжи акцијата, тие се упатиле на Шар Планина. Од кампот до селото Жировница, своите работи ги префрлиле во планинарскиот дом „Љуботен“. Како што велат од студентското друштво, со истата документација, за не повеќе од 15 минути извадиле дозвола од ЈП „Македонски шуми“, под чија надлежност е планината.
Во акцијата учествуваа околу 40 членови на друштвото на студенти биолози, како и студенти-гости од соседните земји, професори и стручни соработници. Во текот на ваквите акции тие работат на идентификување различни видови и претставници од локалниот растителен и животински диверзитет, при што веќе имаат пронајдено неколку регионални, национални и локални ендемити.
Е.П.
-
Ranxherët nga Mavrova i penguan studentët, biologë ta eksplorojnë Deshatin
Parku Kombëtar Mavrova dhe biodiversiteti i tij, mbetën të pa qasshëm për anëtarët e Shoqatës Kërkimore të Studentëve Biologë që pavarësisht paraqitjes së tyre të rregullt, nuk u lejuan në park. Qysh ditën e parë në teren atyre ju ishte thënë të largohen nga vendi, për shkak se nuk kishin leje të kryejnë hulumtime. Nga drejtoria e parkut, thonë se kërkesa e tyre u refuzua për shkak të temperaturave të larta dhe kështu plotësisht u ishte ndaluar të lejojnë vizitorë.
Aksionin e njëzetë e dytë shkencor kërkimor radhazi, studentët vendosën ta bëjnë në malin Deshat, në periudhën prej 9 deri më 23 korrik.
Pas një organizmi pesë mujor, planifikimit të transportit dhe ushqimit, furnizimit me materiale dhe organizmi i terreneve, “NP Mavrovo” nuk na dha leje të lëvizim nëpër park, thanë nga shoqata studentore.
Ata pohojnë se kanë dorëzuar dokumentacionin e plotë te drejtoria e Parkut Kombëtar dhe në polici.
“Ne paraqitëm kërkesë në mënyrë të rregullt tre muaj para aksionit, ku na u kërkua sqarim shtesë në lidhje me projektin dhe ne ju përgjigjëm kësaj. Ligji thotë se brenda 10 ditëve nëse nuk përgjigjen me letër do të thotë se keni licencë, por dikush donte t’i parandalojë aktivitetet tona atje “, tha Nenad Petrovski nga Shoqëria Kërkimore.
Kufizimi i lëvizjes në pyje dhe rripet pyjore hyri në fuqi më 6 korrik dhe do të zgjasë deri më 15 gusht. Por, sipas Ministrisë së Bujqësisë, Pylltarisë dhe Ujërave ndalesa nuk vlen për turnetë që kanë leje nga drejtoria NP “Pyjet e Maqedonisë” ose nga drejtoritë e subjekteve që i menaxhojnë zonat e mbrojtura.
“Kur dolëm në teren, na erdhi një renxher i cili tha se nuk kemi leje, kështu që na u desh të largohemi nga parku. Madje na u ndalua edhe të dilnim nga oborri i vendin ku ishim të vendosur. Situata ishte e tillë që na thanë se në qoftë se do të dilnim (nga oborri) do të merrnim gjobë prej 3000 euro, ” shpjegoi Petrovski.
I pyetur se pse studentëve nuk ju dha leje, Oner Jakuposki, drejtor i drejtorisë së Parkut Mavrovë për Radio MOF Kombëtare tha: “Kërkesa e tyre përbëhej nga shkencore kërkimore me vend të caktuar se ku do të vendoseshin ata. Ndërkohë, ndodhi ndalimi i lëvizjes në pyje dhe me vendimin e Ministrisë së Bujqësisë, Pylltarisë dhe Ekonomisë së Ujërave nuk lejohet lëvizje në pyll, pa dallim nëse bëhet fjalë për kërkimin shkencor, apo aktivitete të tjera. Vlerësimet i bëjnë subjektet juridike të cilët e menaxhojnë zonën e mbrojtur, në rastin e Parkut Kombëtar të Mavrovës, por vlerësimet tona janë që në atë periudhë ishin temperaturat mjaft të larta dhe morëm vendimin, ndalim total në ato ditë për të gjithë vizitorët “, ka thënë Jakuposki.
Ai potencoi se vetëm për çështje të caktuara, vlen rregulli që nëse nuk kthehet përgjigje brenda afatit kohor të përcaktuar në bazë të kërkesës, kjo do të thotë përgjigje pozitive, por jo edhe për kërkesën e studentëve.
“Është evidente se i ngatërrojnë gjërat,” komentoi shkurtimisht Jakuposki.
Këto veprime në terren organizohen me vetiniciativë dhe entuziazëm të studentëve. Ata thonë se deri tani nuk kanë hasur në problem të tillë, edhe pse çdo vit ka ndalim për lëvizje në pyll. Sipas tyre, ende ka mungesë dëgjimi në disa institucione të caktuara në fushën e kërkimit shkencor.
Megjithatë, për shkak të dëshirës së fortë që studentët të vazhdojnë aksionin, ata u drejtuan në Malin Sharr. Nga kampi në fshatin Zhirovnica, punët e tyre i kanë transferuar në shtëpinë malore “Luboten”. Siç thonë nga shoqata e studentëve, me të njëjtin dokumentacion, për jo më shumë se 15 minuta nxorën leje nga NP “Pyjet e Maqedonisë”, nën kompetencat e të cilave është mali.
Në aksionin morën pjesë rreth 40 anëtarë të shoqatës së studentëve biologë si dhe studentë mysafirë të ftuar nga vendet fqinje, profesorë dhe bashkëpunëtorë profesional. Gjatë aksioneve të tilla ata punuan në identifikimin e llojeve dhe përfaqësuesve të ndryshëm diversitetit shtazor dhe bimor lokal, dhe deri tani kanë gjetur disa lloje endemike rajonale, kombëtare dhe lokale.