Nëse doni të lexoni tekstin në gjuhën shqipe, shtypni “Shqip”
-
По повод развојот на настаните поврзани со креирањето на Националната стратегија за млади 2016-2025, Националниот младински совет на Македонија (НМСМ) објави своја реакција која ја објавуваме во целост:
Владата на Р. Македонија на својата петта седница одржана на 02.02.2016 ја усвои Националната стратегија за млади 2016-2025, документ кој ќе го дефинира кроењето на политиките и инвестирањето во младите во следните 10 години. Го поздравуваме донесувањето на документот кој преку девет тематски области предвидува подобрување на животниот стандард, учеството, развојот и можностите за квалитетен живот на младите, но истовремено изразуваме и загриженост за недостатоците кои ги воочивме во овој документ.
Kонстатираме дека усвоениот документ од страна на Владата на Р. Македонија не е во целост истиот документ на кој младите преку работни групи заедно со институциите работеа речиси цела година и кој дури и по 14 дена од неговото усвојување е сè уште недостапен за јавноста и младите. Искрено жалиме што стратегијата за млади не е усвоена како целосен пакет заедно со пропратните документи и ставки кои осигуруваат нејзино имплементирање и прецизно следење, односно од нејзе отсуствуваат акциски план, индикатори и буџет за имплементација. Воедно би сакале да ја нагласиме и разочараноста на дел од членките на НМСМ за текот на процесот во кој отсуствуваше целосна транспарентност и прецизен методолошки пристап.
Мораме да изразиме загриженост заради изоставувањето на клучни мерки кои беа предвидени за младите, а кои без консултација се исклучени од усвоениот документ како: Министерство за млади, бришење и/или парафразирање на описи со цел значително ублажување на фактичките состојби на младите во делот на образованието, отсуството на здравствената едукација и сеопфатно сексуално образование со сите свои компоненти, ставањето на барем едно контрацептивно средство на позитивната листа, како и акредитирањето наспроти поддржувањето и препознавањето на неформалното образование меѓу другото.
Од друга страна, изразуваме задоволство што препораките, кои НМСМ ги даде дополнително во писмена форма во делот на образование и вработување, а кои се дел од стратешките приоритети на НМСМ, се препознаени како значајни и истите се дел од финално усвоениот документ. Овие препораки се успешни европски практики кои веруваме дека би вродиле со плод и во нашата земја и би нè приближиле кон европските трендови.
Дополнително, ги реафирмираме нашите определби дека НМСМ им стои на располагање на институциите за зајакнување на овој документ, кој е од витално значење за младите, и изработка на пропратните документи кои ќе осигурат имплементација на предвиденото. Воедно очекуваме од Агенцијата за млади и спорт во најкраток можен рок да започне инклузивен и транспарентен процес за креирање на акциските планови, кој ќе овозможи значајно младинско учество, со цел изработените документи и алоцираните средства да ги одразуваат реалните потреби на младите и младинските организации.
-
KRNM-së në lidhje me Strategjinë Nacionale për të Rinj 2016-2025
Vijon njoftimi i Këshillit Rinor Nacional të Maqedonisë në lidhje me këtë rast:
Qeveria e R. së Maqedonisë në mbledhjen e saj të pestë të mbajtur më 02.02.2016 e miratoi Strategjinë Nacionale për të Rinj 2016-2025, dokument i cili do të definon përpilimin e politikave dhe investimeve tek të rinjtë në 10 vitet e ardhshme. E përshëndesim sjelljen e dokumentit i cili përmes nëntë fushave tematike parashikon përmirësimin e standardit rinor, pjesëmarrjen, zhvillimin e mundësive për jetë kualitative për të rinjtë, por njëkohësisht shprehim shqetësim për mangësitë të cilat i vëmë re në këtë dokument.
Konstatojmë që dokumenti i miratuar nga ana e Qeverisë së R. së Maqedonisë nuk është në tërësi i njejti dokument në të cilin të rinjtë përmes grupeve të punës së bashku me institucionet punuan pothuajse një vit të tërë dhe i cili edhe pas 14 ditëve miratim ende nuk është bërë publik. Sinqerisht ndjejmë keqardhje që strategjia për të rinj nuk është miratuar si paqet i plotë së bashku me dokumentet përcjellëse dhe pikat që sigurojnë implementim dhe monitorim të së njejtës, përkatësisht nga strategjia mungojnë plan aksioni, indikator dhe buxhet për implementim. Njëherit duam të theksojmë shqetësimin e disa organizatave anëtare të KRNM-së për procesin e krijimit të strategjisë në të cilin vërehej mungesë e transparencës së plotë dhe çasjes precize metodologjike.
Patjetër duhet të shprehim shqetësimin tonë për shkak të anashkalimit të disa masave kyçe të cilat ishin paraparë nga të rinjtë dhe të cilat pa konsultim janë larguar nga dokumenti i miratuar, si: Ministria për të Rinj, fshirje ose parafrazim i sqarimeve me qëllim zbutje të dukshme të gjendjeve faktike të të rinjve në fushën e arsimit, mungesë e arsimit shëndetësor dhe arsimit seksual gjithëpërfshirës me të gjithë komponentat e veta, vënia e së paku një mjeti kontraceptiv në listën pozitive, si edhe akreditimi krahas mbështetjes dhe njohjes së arsimit joformal ndër tjerash.
Nga ana tjetër, shprehim kënaqësi që rekomandimet të cilat KRNM i dha në formë të shhkruar në pjesën arsim dhe punësim, dhe të cilat janë pjesë e prioriteteve strategjike të KRNM-së, janë pranuar si të rëndësishme dhe të njejtat janë pjesë e dokumentit final të miratuar. Këto rekomandime janë praktika të suksesshme evropiane të cilat besojmë që do të japin fryt edhe në vendin tonë dhe të cilat do të na afrojnë drejtë trendeve evropiane.
Më tutje, i reafirmojmë qëndrimet tona që KRNM u qëndron në dispozicion institucioneve për përforcim të këtij dokumenti, i cili është i një rëndësie vitale për të rinjtë, në përpilimin e dokumenteve përcjellëse të cilat do të sigurojnë implementin të asaj që është paraparë. Njëherit presim që Agjensia për Rini dhe Sport në afat sa është e mundur më të shkurtë të fillon proces ikluzim dhe transparent për krijimin e planeve të aksionit, gjë që do të mundëson pjesëmarrje rinore të kënaqshme, me qëllim që dokumentet e përpiluara dhe mjetet e alokuara t’i shprehin nevojat reale të të rinjve dhe organizatave rinore.