#РаскажиМи: „Ние и времето“ од Димитар Димоски

Радио МОФ почна со нова рубрика #РаскажиМи, преку која секој петок во неделата ќе објавуваме по еден расказ на македонски јазик. Со рубриката целиме да промовираме домашни и странски автори кои пишуваат, односно се преведени на нашиот мајчин јазик. Истовремено, сакаме да придонесеме во популаризацијата на прозата на македонски јазик.

Сите заинтересирани за објавување на свој расказ во рубриката #РаскажиМи своите дела  може да ни ги испратат на info@radiomof.mk, заедно со куса биографија.  Нема услови за расказите, освен тие да бидат на македонски јазик.

Овој пат во рубриката го објавуваме расказот „Ние и времето“ од Димитар Димоски. Димоски е роден во 1992 година во Охрид. Дипломира на Економскиот факултет при УКИМ во 2015 година. Истата година, своето формално образование го продолжува на постдипломските студии на Институтот за Филм, Филмска Академија Охрид. Сценарист е на неколку кратки филмови, работи како филмски и фестивалски работник, а со свои авторски проекти учествувал на повеќе работилници низ Европа.

Од 2014 година е член на литературниот клуб „Григор Прличев“ од Охрид, каде што преку неделните книжевни средби во охридската библиотека, сериозно започнува со изучување на занаетот на пишување, а воедно и редовно учествува во активностите на клубот. Во 2014 година, со расказот „Создавач на светови“ добитник е на откупна награда на конкурсот за краток расказ „Нова Македонија“. Во 2015 година, победува на конкурсот „Живко Чинго“ со расказот „Мојата куќа во Крс’ Џамија“, а во 2016 година е второнаграден на конкурсот „Нова Македонија“ со расказот „Неми филмови“. Неговите раскази се објавувани во повеќе весници, списанија и интернет портали. Во 2018 издавачката куќа Или-Или ја објавува збирката раскази „Неми филмови“, која е неговото дебитантско дело, а во 2020 учествува во збирката „Интимно со пандемијата“ на здружението Креативна верига.

Во продолжение прочитајте го расказот „Ние и времето“.

Ние и времето

Уредно ги запишувам последните ноќи на светот, онакви какви што ми се причинуваат, со колеблив, речиси детски ракопис за кој татко ми ме учеше дека е најважниот впечаток што еден човек може да го остави. Мојот ракопис е со крупни, несигурно прецртани зборови помеѓу кои, во празнините, можат да се вдомат цртежи, отсечки, други букви или ако имаме среќа – други луѓе.
Додека пишувам, размислувам за тоа како дневниците се архивски колекции од лажни ракописи. Во измислените реченици, навезени како суви пиперки на ограда од трошна, селска куќа, се насетува нешто што во секојдневното исцртување букви не може да се обзнани, а тоа е едно посакувано сожалување да ми се случеше нечиј друг живот.
Се присетувам како во една тивка вечер во втората недела од март, додека таа проветруваше во дневната соба, го разоткрив концептот за време. Има две суштински нешта во врска со времето и ракописите: 1. Речениците стануваат пократки, времето поминува побрзо, старееме. 2. Времето е беспомошно единствено кога се соочува со буквите.Некое време откако престанавме да излегуваме надвор, таа веќе не умееше да ги следи деновите и празниците. За да ѝ помогнам, ја облекував во различни алишта, за по нив да ги препознава часовникот и годишните времиња. Ако ѝ наметнев сив џемпер, тоа значеше дека е обичен ден во јануари, нејзината долга ноќница – дваесет часот, ако ја облечев во розовата маица од Мини Маус, тогаш е лето, кафените чевли – колачиња со кокос во седумнаесет, а жолтиот фустан го навестува нејзиниот роденден.
„Колку години полнам?“ – ме праша еднаш.
„Не можам да се сетам. Да му се помолиме на Бога да заврши ова. Помина толку многу време.“
„Не сакам да се молиш на некој бог кој знае се за нас.“
„На прозорецот ќе нацртам вселенски бродови и едно утро, кога ќе оздравиме, ќе одлетаат.“
Ако неа ѝ помагаа облеките, мене, за бележење на внатрешниот календар, ми помагаа книгите. Создавав легла за книги насекаде каде што ќе стигнев; здодевните ги оставав на полиците во спалната соба, во чиј простор и не се случува многу. Ги населував фиоките, аглите од дневната соба, ги распостелував безгрешните наслови преку кујнските елементи како млаки бранови што умираат пред да допрат копно.
Ако некој, пак, со љубопитност на мачка продушкаше околу тоалетот, помеѓу омекнувачите и прашоците за перење, можеше да го ѕвекне носот во ‘рбетот од една книга на Сабато.
Моето место најчесто се наоѓа во една средишна точка во дневната соба, на левиот крај од двоседот. Тука ги запишувам овие редови за престанокот на светот, оттука можам да ги набљудувам книгите кои што не ми даваат мир, можам лесно да скокнам до шпоретот и без последици да ја извлечам „Книгите што го проголтаа татко ми“ или да ги загубам нејзините чорапи во машината за алишта, па засекогаш да престане да се сеќава на вторник. Ако вложам повеќе напор, вртејќи се надесно во полукруг, од местото каде што ни стоеја перниците умешно ќе прелистам една книга од Пер Петешон и ќе легнам врз неа. Без да откривам повеќе за душевната состојба на нашиот стан и за одржливоста на нашата врска, ќе се пикнам во шкафот за чевли, не затворајќи го за да ми остане светлина од ходникот, и ќе ги читам делата кои што сум ги населил во зимските чизми преку година за да не попримат од непријатниот, застоен мирис.
Оваа беспрекорна граматика на чувствата во нашиот стан е тешко да се одржува во време на пандемија. Бара многу труд и посветеност.
Нема да ѝ се доверам за оваа последна ноќ на светот затоа што не сакам да ја растревожам. Наместо тоа, откако ќе го допишам последниот збор од дневникот, за кој се надевам дека кога тогаш ќе го открие, ќе ги избришам вселенските бродови од прозорецот, ќе ѝ ја фрлам облеката и ќе се сокријам во огромната книга од Роберто Болањо. Таа нема да има друг избор освен да разбере и да остане гола. Ќе го довикува моето име, мислејќи дека пеглам или пијам апчиња. Јас ќе ја слушнам, несомнено, мора да ги слушнам самогласките од нејзиниот јазик, но тоа ќе изгледа толку далечна и во други фреквенции, како чувството на денешниот човек за неолитот. Ќе пребарува по купиштата книги без логика и редослед кои сведочат за мигновеното отсуство на мојата душа, а јас ќе се молам да не ме пронајде заталкан низ страниците од „Дивите детективи“ избезумен и засрамен, како крајот на светот да е мој избор.