Пред 60 години започна приказната на НАСА

Американската вселенска агенција денес ја слави својата 60-годишнина.

Иако НАСА е најдобро позната по 60 години инженерски и научни достигнувања, таа првично се појави како прашање на национална безбедност. Откако Советскиот Сојуз ги испрати првите две Спутника во 1957 година и Спутник 3 во 1958 година, владата на САД го гледаше просторот како ново политичко, но и воено поле, и почна да го поставува курсот за долгорочен план за вселената.

Научниците го убедија претседателот Ајзенхауер за да ја направат цивилна агенцијата која ќе биде задолжена за надгледување на вселенското истражување, плашејќи се дека воената контрола ќе значи истражување само во воени приоритети.

Конгресните сослушувања за ова прашање, со кои претседаваше лидерот на мнозинството во Сенатот Линдон Б. Џонсон, започнаа во ноември 1957 година и продолжија во наредните шест недели.

На 2 април 1958 година, претседателот Двајт Д. Ајзенхауер испрати предлог-закон до Конгресот кој повика на цивилна Национална агенција за аеронаутика и вселенска технологија, врз основа на постојниот Национален советодавен комитет за аеронаутика (НАКА), за надгледување на вселенската програма на САД. Дванаесет дена подоцна и Сенатот и Домот воведоа верзии на нацрт-законот за формирање таква организација, со расправи што ќе започнат следниот ден.

Нацрт-законот беше усвоен на 2 јуни, а седмата верзија на 16 јуни. Сенаторот Џонсон претседаваше со двопартиска комисија за да подготви заедничка верзија на предлог-законот и се состана со претседателот по одбележувањето на 4-ти јули за решавање на преостанатите прашања. Конгресот ја усвои конечната верзија на законот, Националниот аеронаутички закон и простор, на 16 јули, а претседателот Ајзенхауер го потпиша законот на 29 јули 1958 година. Предлог-законот утврди осум цели за Националната аеронаутичка и вселенска администрација (НАСА):

  • Проширувањето на човечкото знаење за феномените во атмосферата и просторот;
  • Подобрување на корисноста, перформансите, брзината, безбедноста и ефикасноста на воздухопловните и вселенските возила;
  • Развој и работа на возила што можат да носат инструменти, опрема, набавки и живи организми низ вселената;
  • Воспоставување на долгорочни студии за можните придобивки кои треба да се добијат од, можностите и проблемите кои се вклучени во искористувањето на воздухопловните и вселенските активности за мирни и научни цели;
  • Зачувување на улогата на Соединетите Американски Држави како лидер во воздухопловната и вселенската наука и технологија и примена на мирни активности во и надвор од атмосферата;
  • Обезбедување на агенциите контрола врз невладини воздухопловни и вселенски активности, на информации за откритија кои имаат вредност или значење за таа агенција;
  • Соработка од страна на Соединетите Американски Држави со други нации и групи на нации во работата која е извршена согласно со овој закон и во мирната примена на резултатите од истите;
  • Најефективно искористување на научните и инженерските ресурси на САД, со тесна соработка меѓу сите заинтересирани агенции на САД, со цел да се избегне непотребно дуплирање на напорите, објектите и опремата.

Иако Законот е изменет во текот на годините, овие осум цели сè уште ги опишуваат главните функции на НАСА.