Независните советници, градоначалници и активисти од цела земја, денес ѝ се обраќаат на Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова, со итно барање да не го потпише указот за прогласување на противуставните измени на Изборниот законик кои, како што велат тие, повторно се туркаат по скратена и нетранспарентна постапка.
„Законот во моментов не е изгласан во Собранието единствено поради немање Бадентерово мнозинство – ситуација која може во секој момент да се смени. Бараме Сиљановска-Давкова да постапи согласно своите законски надлежности како Претседателка на РМ, но и согласно својот професионален интегритет и етичките вредности како поранешна професорка по уставно право“, посочуваат независните.
Со Законот се зголемува бројот на потписи потребни за независните кандидатски листи да учествуваат на избори — на некои места за дури три и пол пати повеќе од одредбите кои важеа за време на локалните избори во 2021 година.
„Со тоа, директно се елиминира можноста за учество на независни кандидати, што претставува флагрантно кршење на уставно загарантираното избирачко право и бескрупулозен изборен инжењеринг. Да се потсетиме дека за независните гласаа 56.000 граѓани на минатите избори во 2021 година со што внесоа свои независни претставници во 33 општини и во Градот Скопје“, сметаат независните кандидати.
Според нив, ова не е техничка измена или усогласување со препораки — ова е заеднички напад врз демократијата од страна на сите парламентарни партии и повторно донесување противуставни измени кои Уставниот суд пред неполни 30 дена ги укина.
„Законот повторно се гласа пo скратена постапка, без јавна расправа, без консултација со засегнатите страни, без објаснување зошто по две децении се прави вака драстично менување на изборните правила. Уставниот суд на 20 мај 2025 година веќе еднаш укина противуставна измена (У.бр.186/2024), а сега политичките партии сплотени заедно повторно ја враќаат — во уште поекстремна верзија“, истакнуваат независните граѓански иницијативи.
Како што велат тие, со оваа постапка Собранието удира шамар не само на демократијата и на граѓаните, туку и на Уставниот суд како инстутиција и на Уставот како највисокиот акт во Македонија на кој се темели правниот поредок и со кој се исцртува линијата што ниедна власт не смее да ја премине.
„Меѓународните тела како што се ОБСЕ/ОДИХР и Венецијанската комисија препорачуваат максимум 1% потписи заедно со олеснување на начините за собирање на тие потписи, односно ослободување на строгите бирократски механизми и под услов правилата за собирање потписи да не се користат за да ги спречат кандидатите да се кандидираат за функции каков што е случајот со предложените измени на Изборниот законик. Препораката за значително елиминирање на бирократските процедури партиите воопшто не ја зедоа предвид, а препораката за максимум 1% ја извртеа во своја корист и во општините со најголем број на избирачи го зголемија прагот за пристап до избори на сите независни кандидати — што е спротивно на сите демократски практики во Европа и спротивно на суштинските одредби од македонскиот Устав во кои се вели дека не смее да се ограничува правото да се избира и да се биде избран како една од темелните вредности на уставниот поредок“, раскажуваат тие.
Ова, додаваат независните, не е борба за привилегии, ова е борба за фер шанса.
„За право на секој граѓанин — да се кандидира и да избира. За право на секој граѓанин да е делотворно вклучен во процесите на носење одлуки што го засегаат“, нагласуваат кандидатите.
Тие бараат да не се потпише указот за прогласување на овој закон, да се изработи нов предлог со вклучување на барањата на независните кандидати, да се организира јавна расправа со присуство на стручната и општата јавност и да се донесе решение што е во корист на демократијата и усогласено со уставно загарантираните права на секој граѓанин на Македонија.
„Ние не се откажуваме. Ќе продолжиме да се бориме за фер избори, за независни гласови и за вистински плурализам“, заклучуваат тие.
Зад ова соопштение стојат независни актуелни и поранешни претставници од вкупно 8 македонски општини и Град Скопје:
Независни советници од Шанса за Центар во Општина Центар, Независни советници од Независни за Карпош – За заштита на Карпош во Општина Карпош, Независни советници од ЗЕЛЕН ХУМАН ГРАД во Град Скопје, Независни советници од Поинаку во Општина Битола, Независни советници од СТИГА Е во Општина Струмица, Независни советници од СТИГА Е во Општина Босилово, Независни советници од СТИГА Е во Општина Ново Село, Независен Градоначалник на Општина Кочани, Поранешни независни советници од Më mirë për Tetovën/ Подобро за Тетово во Општина Тетово и Граѓанска иницијатива Зелените од Гази Баба.
Граѓански иницијативи: Изборниот законик стана оружје против независните