[Фото] Илјадници бегалци чекаат за влез во Македонија, мирно на границата

  • Триесет дена траел патот до Македонија за оваа фамилија од Сирија (на сликата подолу), која решила да избега од ужасите на војната во земјата. Младиот пар кој го затекнавме заедно со нивните три деца во транзитниот прифатен центар  „Винојуг“,  сака да стигне до Шведска, во надеж да најде достоинствен и мирен живот.

    Велат дека немале многу проблеми на долгиот пат до овој дел од Европа, се додека не стигнале во кампот во Грција каде условите се многу лоши и неподносливи.  Таму биле седум дена и се среќни што конечно ги пуштиле во транзитниот бегалски камп на македонската страна од границата.

    Младиот Сириец вели дека морале да заминат од градот каде живееле, бидејќи станало премногу опасно за него и неговото семејство.

    „Јас сум во опасност…не сакав да војувам и да одам да пукам на луѓе“, рече тој за Радио МОФ.

    Оваа фамилија е само една од илјадниците кои пристигаат во овој прифатен центар каде барем на неколку часа може да одморат, да добијат храна, лекарска помош, лекови, правен совет и друга неопходна помош. Кампот има и градинка каде дадилки се обидуваат да ги развеселат децата кои пристигнале овде. Некои од нив го искористија сончевиот ден да поиграат фудбал, додека некои дечиња заедно со активистите пееја разни песни на полјаната пред кампот, во обид барем за момент да заборават на грижите.

    Кота 59, бегалци

    Свои пунктови во прифатниот центар изграден од УНХЦР освен оваа меѓународна организација, имаат и УНИЦЕФ, Црвен Крст, Здружението на млади правници и многу други невладини организации.

    По завчерашните инциденти кога бегалците ја урнаа оградата на македонската граница и се судрија со полицијата која ја растури толпата со солзавец, денеска на границата и во кампот беше мирно. Сепак, во Идомени на грчката страна од границата, бројката на бегалци се повеќе се зголемува. Полицијата и војската повремено пропуштаат мали групи од по десетина бегалци да поминат на македонската страна и да се регистрираат во прифатниот центар.

    Ленче Здравкин, една од најпознатите активисти кои секојдневно им помагаат на бегалците вели дека состојбата е значително нормализирана.

    „Веќе од рано утрово почнаа да се пропуштаат бегалците, тие се навистина во мал број и се надеваме дека во текот на денот веќе ќе се наполни еден воз. Засега се смири состојбата на границата со Грција, но на таа страна има веќе над 10 илјади луѓе“, вели Здравкин.

    Таа вели дека кампот функционира добро, но хуманитарната криза не требало да се дозволи да ескалира до оваа точка.

    „Последниов период , сите овие договори, собирања, Европската унија да ги направеше во јули, во август, во септември, немаше да дојде до ова да ескалира ситуацијата дотука. Но тоа е тоа, ние се справуваме, Македонија е еластична за соработка со сите соседи и од едната и од другата страна, сите препораки се слушаат и од земјите кои се крајни дестинации. Сепак и секоја земја треба и внатрешно сама да си ги организира работите, како што и Македонија тоа го прави“, додаде Здравкин.

    Бегалци

    Утрово прес конференција на граничниот премин одржаа министерот за внатрешни работи Оливер Спасовски со премиерот на Словачка Роберт Фико и министерот за внатрешни на оваа земја, Роберт Калинак.

    Според Спасовски, Македонија во идниот период дневно ќе може да прима само 300 бегалци. Фико пак, истакна дека на престојниот самит на ЕУ и Турција закажан за 7 март, треба да се најде европско решение за проблемот со бегалците.

    Бегалци

    Како што јавија медиумите, за време на одржувањето на самата прес конференција на функционерите, бегалците во солзи од другата страна на оградата ги молеле за помош и извикувале да ги пропуштат и да не ги оставаат.

    УНИЦЕФ и УНИХЦР предупредија дека Европа е на работ на голема, самопредизвикана хуманитарна криза.

    Според УНИЦЕФ најмногу страдаат децата кои се заглавени меѓу Грција и Македонија и се под стрес и под ризик од влошување на здравјето.

    „Од минатата вечер (понеделник), бројот на бегалците и мигрантите во Грција на кои им е потребно сместување се искачи на 24.000. Околу 8.500 од нив биле во Идомени, во близина на границата со Поранешната Југословенска Република Македонија. Најмалку 1.500 ја поминаа ноќта на отворено. Преполнетите капацитети доведоа до недостиг на храна, засолниште, вода и санитарни услови. Тензиите растат, разгорува насилството и можноста за паѓање во раце на луѓе шверцери. Грчките власти одговорија така што војската поставува два кампа во близина на Идомени, со проектиран капацитет од 12.500 лица и трет кој е веќе во изградба“, велат од УНХЦР.

    Кристина Озимец

  • (Fotografi) Mijëra refugjatë presin për të hyrë në Maqedoni, qetë para kufirit

    Tridhjetë ditë ka zgjatur rruga deri në Maqedoni për këtë familje nga Sirija (në fotografinë më poshtë), e cila ka vendosur të ikë nga të këqijat e luftës në shtetin e tyre. Çifti I ri të cilin e hasëm së bashku me tre fëmijët e tyre, në qendrën transitore për pranim “Vinojug”, dëshiron të shkojnë në Suedi, me shpresë se do të gjejnë jetë me dinjitet dhe të qetë.

    Бегалци, кота 59

    Thonë se nuk kanë pasur shume problem gjatë rrugës së gjatë deri në këtë pjesë të Ballkanit, deri sa nuk kanë arritur në kampin në Greqi ku kushtet janë shumë të këqija dhe të pa durueshme.   Atje kanë qenë shtatë ditë dhe kanë të gëzuar që përfundimisht I kanë lëshuar në  kampin tranzitor të refugjatëve  në anën maqedonase të kufirit.

    Siriani i ri thotë se është dashur të largohen nga qyteti ku kanë jetuar, për shkak se është bërë shumë e rrezikshme për të dhe familjen e tij.

    “Unë jam në rrezik… nuk doja të luftoj dhe të shkoj të vras njerëz”, tha ai për Radio MOF.

    Kjo familje është vetëm një nga mijëra familje të cilat mbërrijnë në këtë qendër pranimi ku të paktën disa orë mund të pushojnë, të marrin ushqim, ndihmë mjekësore, ilaçe, këshillë juridike dhe ndihmë tjetër që ju nevojitet.  Kampi ka edhe kopsht për fëmijë ku edukatoret përpiqen ti argëtojnë fëmijët të cilët qëndrojnë këtu. Disa prej tyre e shfrytëzuan ditën me diell të luajtën futboll, ndërsa disa fëmijë së bashku me aktivistët kënduan këngë të ndryshme ne livadhin para kampit, në përpjekje të paktën për një çast të harrojnë brengat.

    Кота 59, бегалци

    Pika stacionare në qendrën e pranimit të ndërtuara nga UNHCR përpos kësa organizate ndërkombëtare kanë edhe UNICEF, Kryqi I kuq, Shoqata e Juristëve të Rinj dhe shumë organizata joqeveritare.

    Pas incidenteve të par djeshme kur refugjatët e rrëzuan gardhin në kufirin maqedonas dhe u përleshën me policinë e cila e shpërndau turmën me gaz lotsjellës, sot në kufi dhe në kamp ishte qetë. Megjithatë, në Idomeni në anën Greke të kufirit, numri i refugjatëve gjithnjë e më tepër po rritet.  Policia dhe ushtria kohë pas kohe lëshojnë grupe të vogla nga dhjetë refugjatë të kalojnë në anën maqedonase dhe të regjistrohen në qendrën për pranim.

    Lençe Zdravkin, një nga aktivistet më të njohura të cilat për ditë ju ndihmojnë refugjatëve thotë se gjendja dukshëm është normalizuar.

    “Që herët në mëngjes filluan të lëshojnë refugjatë, ata vërtet janë në numër të vogël dhe shpresojmë se gjatë ditës do të mbushet një tren. Tani për tani gjendja është e qetë në kufi me Greqinë, por matanë ka mbi 10 mijë njerëz”, thotë Zdravkin.

    Ajo thotë se kampi funksionon mirë por kriza humanitare nuk është dashur të lejohet të eskalojë deri në këtë pikë.

    “Periudhën e fundit, të gjitha këto marrëveshje, takime, Bashkimi Evropian ti kishte realizuar që në korrik, gusht, shtator, nuk do të ndodhte të eskalojë situate deri në këtë shkallë.  Por jo është kjo, ne po përballemi, Maqedonia është elastike për bashkëpunim me të gjithë fqinjët edhe nga njëra edhe nga ana tjetër, të gjitha rekomandimet dëgjohen edhe nga vendet të cilat janë skajshëm të distancuar.  Megjithatë edhe çdo vend duhet edhe vetë për brenda saj ti organizojë punët, siç e bën këtë edhe Maqedonia”, shtoi Zdravkin.

    Бегалци

    Këtë mëngjes, pres konferencë në kalimin kufitar mbajtën ministri i Punëve të Brendshme Oliver Spasovski, me kryeministrin e Sllovakisë Robert Fiko, dhe ministrin e Punëve të Brendshme të këtij shteti, Robert Kalinak.

    Sipas Spasovskit, Maqedonia periudhën që vijon, brenda një dite do të mund të pranojë vetëm 300 refugjatë.  Fiko, nga ana tjetër, theksoi se gjatë samitit që vijon të Be-së dhe Turqisë i caktuar për 7 mars, duhet të gjendet zgjidhje për problemin me refugjatët.

    Бегалци

    Siç njoftuan mediat, gjatë kohës kur u mbajt pres konferenca e funksionarëve, refugjatët me lot në sy nga ana tjetër e gardhit i lusnin dhe brohorisnin ti lëshojnë dhe të mos i lënë.

    UNICEF dhe UNICHR tërhoqën vëmendjen se Evropa është në margjinat e një krize të madhe, të vetë shkaktuar humanitare.

    Sipas UNICEF më shumti pësojnë fëmijë të cilët kanë ngelur ndërmjet Greqisë dhe Maqedonisë dhe janë nën stres dhe nën rrezik nga përkeqësimi i gjendjes shëndetësore.

    “Nga nata e kaluar ( e hënë) numri I refugjatëve dhe emigrantëve në Greqi të cilëve u nevojitet akomodim është rritur në 24.000. Rreth 8.500 prej tyre kanë qenë në Idomeni, në afërsi të kufirit me Ish Republikën Jugosllave të Maqedonisë.  Të paktën 1500 kanë kaluar natën në vend të hapur. Kapacitetet e stërmbushura rezultuan me mungesë të ushqimit, strehimit, ujit dhe kushteve sanitare.  Tensionet po rriten, po rritet dhuna dhe mundësia për të rënë në duart e kontrabandistëve. Qeveritarët grekë u përgjigjën në mënyrë që ushtria vendosi dy kampe në afërsi të Idomenti, me kapacitet të projektuar prej 12.500 persona dhe të tretin i cili është në ndërtim e sipër” thonë nga UNCHR.

    Kristina Ozimec