Nëse doni të lexoni tekstin në gjuhën shqipe, shtypni “Shqip” / За текстот на албански јазик кликнете „Shqip“
-
Најдолг мандат како министер во ресорот здравство, од 6 години имаше Никола Тодоров, најкраток од пет месеци имаа Арбен Таравари во 2017 та и Илир Демири во 2024 та. Во период од 19 години во Министерството за здравство имало 10 министерски смени, вклучувајќи ја и новата што треба да се случи сега, по заминувањето на крилото на АА од Власта. Порталб направи хронолошко рангирање на досегашните министри за здравство и анализа на буџетот на овој ресор кој надминува 120 милиони евра.
Тодоров и Филипче со најдолги министерски мандати, Таравари и Демири со најкраток мандат ..
Од 2006 та до сега во Министерството за здравство имало дури девет министерски смени – сега во фотеља треба да седне десеттиот министер откако Арбен Таравари објави дека заминува во опозиција. Во период од 19 години овој ресор кој е еден од клучните и според проблематиката и според висината на буџетот, го воделе осум министри со тоа што Арбен Таравари беше на чело на министерството два пати, како дел од два различни владини ешалони. Ретки се министрите за здравство кој успеаја да “истуркаат“ цел министерски мандат.
Хронолошки, во август 2006 та како претставник на ДПА на чело на здравство застана Имер Селмани и на оваа позиција останува до јули 2008 та. Негов наследник е Бујар Османи од ДУИ кој го води министерството до 2011 та година. Најдолг министерски мандат има Никола Тодоров од Вмро – Дпмне, од летото 2011 до јуни 2017 година.
По Тодоров на чело на здравството доаѓа Арбен Таравари како претставник на Алијанса на Албанците но неговиот министерски мандат ќе трае само 5 месеци , од 1 јуни 2017 до крајот на октомври истата година. По изборите, во декември 2017 та година на чело на министерството застанува Венко Филипче од СДСМ и ќе го води четири години. По Филипче министерството “оди во рацете “ на Алтернатива и нивниот претставник Беким Сали кој ќе го води здравството само една година. По Сали во овој ресор ќе ротираат тројца министри од редовите на Алијанса на Албанците. Мандатот на Фатмир Меџити трае од февруари 2023 та до февруари 2024 та. Следува Илир Демири со пет месечен мандат во 2024 та па потоа Арбен Таравари кој застанува на чело на овој ресор по втор пат , од јуни 2024 та до сега.
Најави за стотици вработувања, недостиг на терапија, проширена позитивна листа …
Министерството за здравство се смета едно од поважните според проблематиката која ја третира и според висината на годишниот буџет со кој располага. За оваа 2025 та вкупните расходи на овој ресор изнесуваат 127,1 милион евра а само трансферот до Фондот за здравство изнесува скоро 57 милиони евра.
Годинава за капитални инвестиции здравството доби 8 835 000 евра и најголем дел од сумата или 6 милиони евра е за реконструкција и доградба на здравствените објекти. Општата Болница Кичево и клиничките центри Штип и Скопје останаа на агендата како проекти кои чекаат реализација. За Општа Болница Кичево одобрени се скоро 250 000 евра а за новите клинички центри во Штип и Скопје сума од 1 8 милиони евра при што најголем дел од парите треба да се обезбедат од заеми.
Изминатиот период Министерството за здравство беше дел од медиумските наслови и анализи по различни основи – од веста за проширување на позитивната листа на лекови до тоа дека немаше терапија за дел од онколошките пациенти.
Од април годинава се зголеми капитациониот бод за матичните лекари а позитивната листа на лекови , за прв пат по 2014 та година се прошири со девет нови генерации (87 лекови со различни имиња, дози и намена). Беа најавени и 1 800 вработувања во здравството, но засега во тек се вработувањата на 250 специјализанти додека стотици медицински сестри ја чекаат постапката за трансформација во трајно вработување. Од друга страна, од почетокот на годинава во два наврати се вклучи алармот на Клиниката за онкологија поради недостиг на терапија за дел од болните. Проблемот се правдаше со тендерските процедури, и по неколку неделно доцнење, терапијата беше набавена. И пациентите со дијабетес реагираа дека одреден период нема терапија во аптеките и за оваа категорија на пациенти.
Еден од клучните проблеми – паркирањето на најфреквентниот Клинички центар Скопје остана нерешен откако беше поништен тендерот за изградба на катни гаражи од страна на компанијата “Ѓока Констракшн“ од Албанија.
Здравството останува еден од најпроблематичните и најчувствителните ресори кој ја опфаќа најранливата категорија на граѓани – пациентите. Најавените длабоки реформи, од професионализација на менаџментот до зголемување на квалитетот на здравствените услуги , сеуште чекаат да бидат остварени.
Здравството ќе го добие 10-от нов министер во период од 19 години.
-
Dosja e shëndetësisë në Maqedoninë e Veriut: 10 ministra për 19 vite
Mandatin më të gjatë si Ministër i Shëndetësisë prej 6 vitesh e kishte Nikolla Todorovi; ndërsa më të shkurtin prej 5 muajsh e kishin Arben Taravari në vitin 2017 dhe Ilir Demiri në vitin 2024. Në një periudhë prej 19 vitesh, në Ministrinë e Shëndetësisë ka pasur 10 ndryshime ministrore, duke përfshirë ndryshimin e fundit që do të ndodhë tani, pas largimit të krahut të AA-së nga qeveria. Portalb.mk ka bërë një renditje kronologjike të ministrave të deritanishëm të shëndetësisë dhe një analizë të buxhetit të këtij dikasteri, i cili tejkalon 120 milionë euro.
Todorovi dhe Filipçe me mandatet më të gjata ministrore, Taravari dhe Demiri me mandatet më të shkurtra
Nga viti 2006 deri më tani, në Ministrinë e Shëndetësisë kanë ndodhur nëntë ndryshime ministrore, tani pritet ta marrë detyrën ministri i dhjetë pasi Arben Taravari njoftoi se do të kalojë në opozitë. Gjatë një periudhe prej 19 vitesh, kjo ministri, e cila është një nga më kryesoret si për sa i përket çështjeve që i mbulon ashtu edhe për sa i përket madhësisë së buxhetit, u drejtua nga tetë ministra, me atë që Arben Taravari e drejtoi ministrinë dy herë, si pjesë e dy përbërjeve të ndryshme qeveritare. Të rrallë janë ministrat e shëndetësisë që kanë arritur të përmbyllin një mandat të tërë ministror.
Kronologjikisht, në gusht të vitit 2006, si përfaqësues i PDSH-së, drejtimin e Ministrisë së Shëndetësisë e mori Imer Selmani dhe në këtë pozicion qëndroi deri në korrik të vitit 2008. Pasardhësi i tij ishte Bujar Osmani nga BDI-ja, i cili e drejtoi ministrinë deri në vitin 2011. Mandatin më të gjatë ministror e ka Nikolla Todorovi nga VMRO-DPMNE-ja, nga vera e vitit 2011 deri në qershor të vitit 2017.
Pas Todorovit, në krye të Ministrisë së Shëndetësisë erdhi Arben Taravari, si përfaqësues i Aleancës për Shqiptarët, por mandati i tij ministror zgjati vetëm 5 muaj, nga 1 qershori 2017 deri në fund të tetorit të po atij viti. Pas zgjedhjeve, në dhjetor në vitit 2017, në krye të kësaj ministrie erdhi Venko Filipçe nga LSDM-ja dhe e udhëhoqi atë për katër vjet. Pas Filipçes, ministria “shkoi në duart” e Alternativës dhe përfaqësuesit të tyre Bekim Sali, i cili e udhëhoqi këtë dikaster vetëm për një vit. Pas Salit, këtë Ministri e udhëhoqën tre kuadro të Aleancës për Shqiptarët. Mandati i Fatmir Mexhitit zgjati nga shkurti i vitit 2023 deri në shkurt të vitit 2024. Pas tij erdhi Ilir Demiri me një mandat pesëmujor në vitin 2024, e më pas Arben Taravari, i cili e udhëheq këtë dikaster përr herë të dytë, nga qershori i vitit 2024 deri më tani.
Paralajmërime për qindra punësime, mungesë të terapive, listë pozitive e zgjeruar…
Ministria e Shëndetësisë konsiderohet si një nga më të rëndësishmet sipas çështjeve që i mbulon dhe sipas shumës së buxhetit vjetor që ka në dispozicion. Për këtë vit 2025, shpenzimet totale të këtij dikasteri arrijnë në 127,1 milionë euro, kurse vetëm transferimi në Fondin e Shëndetësisë arrin në gati 57 milionë euro.
Këtë vit, sektori i shëndetësisë mori 8.835.000 euro për investime kapitale, dhe pjesa më e madhe e shumës, ose 6 milionë euro, është për rikonstruksionin dhe zgjerimin e objekteve shëndetësore. Spitali i Përgjithshëm i Kërçovës dhe qendrat klinike në Shtip dhe Shkup mbetën në agjendë si projekte që presin realizim. Pothuajse 250.000 euro janë miratuar për Spitalin e Përgjithshëm të Kërçovës, ndërsa një shumë prej 1 8 milionë eurosh është ndarë për qendrat e reja klinike në Shtip dhe Shkup, me ç’rast pjesa më e madhe e parave do të sigurohen nga kreditë.
Në periudhën e kaluar, Ministria e Shëndetësisë ka qenë pjesë e shumë titujve dhe analizave mediatike për arsye të ndryshme – nga lajmet për zgjerimin e listës pozitive të barnave deri te fakti se nuk kishte terapi për një pjesë të pacientëve onkologjikë.
Që nga prilli i këtij viti, u rrit pika e kapitacionit për mjekët amë, ndërsa lista pozitive e barnave, për herë të parë që nga viti 2014, është zgjeruar me nëntë barna të reja gjenerike (87 barna me emra, doza dhe qëllime të ndryshme). U paralajmëruan edhe 1.800 vende pune në sektorin e shëndetësisë, por për momentin, në realizim e sipër është punësimi i 250 specializantëve, ndërsa qindra infermiere janë në pritje të procedurës për transformim në punësim të përhershëm.
Nga ana tjetër, që nga fillimi i këtij viti, publiku u alarmua dy herë për shkak të mungesës së terapisë për një pjesë të pacientëve në në Klinikën e Onkologjisë. Ministria si shkak për këtë problem i konsideronte procedurat e tenderimit dhe, pas disa javësh vonesë, terapia u sigurua. Edhe pacientët me diabet reaguan se për një periudhë të caktuar kohore nuk kishte terapi nëpër farmaci edh epër këtë kategori pacientësh.
Një nga problemet kryesore, parkimi në Qendrën Klinike të Shkupit që është më e frekuentuara – mbeti i pazgjidhur pasi tenderi për ndërtimin e garazheve shumëkatëshe nga kompania “Gjoka Construction” nga Shqipëria u anulua.
Ministria e Shëndetësisë mbetet një nga sektorët më problematikë dhe më të ndjeshëm, që e përfshin kategorinë më të cenueshme të qytetarëve – pacientët. Reformat e thella të paralajmëruara, nga profesionalizimi i udhëheqësisë e deri te rritja e cilësisë së shërbimeve shëndetësore, ende presin për t’u realizuar.
Së shpejti në krye të ministrisë do të vijë ministri i 10-të për 19 vite.
