Плаформа против корупција: Нетранспарентени се договорите „Влада со Влада“

Nëse doni të lexoni tekstin në gjuhën shqipe, shtypni “Shqip” / За текстот на албански јазик кликнете „Shqip“

  • Платформата на граѓански организации за борба против корупција реагира за, како што велат, нетранспарентноста на процесот на преговарање на договорот меѓу Владата на Република Македонија и Владата на Обединетото Кралство во врска со партнерство за реализација на инфраструктурни проекти, односно како што го нарекува Владата „Договор Влада со Влада“.

    „Ова е веќе втор договор од ваков тип, и исто како и договорот со Република Унгарија, се потпишува без претходно и навремено јавноста да биде информирана за деталите и условите кои се прифаќаат“, реагираат од Платформата.

    Платформата смета дека еднакво како што се јавува целосна транспарентност на трошењето на парите од оваа кредитна рамка, Владата требаше да обезбеди транспарентност и на процесот на преговарање и условите кои се вклучени во договорот што Владата го прифати на својата седница на 20 мај 2025 година и го потпиша на 22 мај во Лондон.

    Оттука, Платформата бара од Владата да ги објавува во јавноста деталите од ваквите договори пред потпишувањето на договорите, а не откако тие ќе се потпишат и условите во нив веќе ќе бидат прифатени.

    „Впрочем, во Стратегијата за управување со јавен долг 2025-2027, јасно стои дека при управувањето со долгот, еден од принципите е ‘обезбедување на транспарентност при процесот на креирање на долгот. Договори за стратешки партнерства со пријателски земји како што е Обединетото Кралство не смеат да се злоупотребуваат за тајно водење на преговори и задолжување на граѓаните под услови за кои тие претходно не биле информирани и ги немале потребните сознанија, за да веруваат дека во нивно име е направен најдобриот избор“, стои во реакцијата.

    Од потпишувањето на договорот со Обединетото Кралство, фото: Влада

    Инаку, од Владата пред неколку денови рекоа дека целта на Договорот е да воспостави партнерство за поддршка на реализација на инфраструктурни проекти во секторите здравство, транспорт, технологија, енергетика, дигитална трансформација и други критични сектори во Македонија.

    „Првичната група на проекти се веќе споменати во јавноста во делот на здравството и во делот на транспортот. Исто така многу значајно е да се разменуваат знаења и практики користејќи експертиза од Владата на Обединетото Кралство и од британски деловни субјекти за поддршка на реализација на проекти но исто така и на трансформација на јавната администрација и приватниот сектор со експертиза од бизнис заедницата од Обединетото Кралство, но и од владините агенции“, соопштија од Владата.

    Од таму нагласија дека „ќе се разменуваат знаења во здравството, транспортот, технологијата, енергетиката и клучните критични сектори, а за изградба на капацитетите на Владата на Македонија ќе се користи експертиза од Обединетото Кралство“.

    „Оваа соработка ќе биде во согласност со важечкото законодавство, правилата и политиките на секоја од двете земји. Учесниците ќе работат заедно да ги истражат можностите за мобилизирање на средства за финансирање на проекти и што е многу значајно, Владата на Обединетото Кралство го потврдува интересот и капацитетот преку Инструментот за финансирање на извозот или УКЕФ, со што става на располагање 5 милијарди фунти или 6 милијарди евра за реализација на проекти во Македонија“, посочија од Владата.

  • Platforma kundër korrupsionit: Marrëveshje jotransparente “Qeveria me Qeverinë”

    Platforma e organizatave të shoqërisë civile për luftën kundër korrupsionit reagon ndaj asaj që ata thonë se është mos transparenca e procesit të negocimit të marrëveshjes midis Qeverisë së Republikës së Maqedonisë dhe Qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar në lidhje me partneritetin për zbatimin e projekteve të infrastrukturës, domethënë atë që Qeveria e quan “Marrëveshja Qeveri me Qeveri”.

    “Kjo është tashmë marrëveshja e dytë e këtij lloji, dhe ashtu si marrëveshja me Republikën e Hungarisë, ajo nënshkruhet pa informuar paraprakisht dhe në kohë publikun për detajet dhe kushtet që pranohen”, reagojnë nga Platforma.

    Platforma konsideron se njëlloj me paraqitjen e transparencës së plotë të shpenzimit të parave nga kjo kornizë kredie, Qeveria duhet të kishte siguruar transparencën e procesit të negociatave dhe kushteve të përfshira në marrëveshjen që Qeveria pranoi në seancën e saj më 20 maj 2025 dhe e nënshkroi më 22 maj në Londër.

    Prandaj, Platforma i kërkon Qeverisë që të bëjë publike detajet e marrëveshjeve të tilla para nënshkrimit të marrëveshjeve, jo pasi ato të jenë nënshkruar dhe kushtet të jenë pranuar tashmë.

    “Në fakt, në Strategjinë e Menaxhimit të Borxhit Publik 2025-2027, është e qartë se në menaxhimin e borxhit, një nga parimet është ‘sigurimi i transparencës në procesin e krijimit të borxhit. Marrëveshjet e partneritetit strategjik me vendet mike të tilla si Mbretëria e Bashkuar nuk duhet të keqpërdoren për të negociuar në mënyrë të fshehtë dhe për të futur në borxh qytetarët sipas kushteve për të cilat ata nuk ishin informuar më parë dhe nuk kishin njohuritë e nevojshme për të besuar se zgjedhja më e mirë ishte bërë në emër të tyre”, thuhet në reagim.

    Nga nënshkrimi i marrëveshjes me Mbretërinë e Bashkuar, foto: Qeveria

    Qeveria disa ditë më parë tha se qëllimi i Marrëveshjes ishte krijimi i një partneriteti për të mbështetur zbatimin e projekteve të infrastrukturës në sektorët e shëndetësisë, transportit, teknologjisë, energjisë, transformimit digjital dhe sektorëve të tjerë kritikë në Maqedoni.

    “Grupi fillestar i projekteve tashmë është përmendur në publik në fushën e shëndetësisë dhe në fushën e transportit. Është gjithashtu shumë e rëndësishme të shkëmbehen njohuri dhe praktika duke përdorur ekspertizën nga Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar dhe subjektet e biznesit britanik për të mbështetur zbatimin e projekteve, por edhe transformimin e administratës publike dhe sektorit privat me ekspertizë nga komuniteti i biznesit i Mbretërisë së Bashkuar, por edhe nga agjencitë qeveritare”, njoftuan nga Qeveria.

    Ata theksuan se “Do të shkëmbehen njohuri në shëndetësi, transport, teknologji, energjetikë dhe sektorë kryesorë kritikë, ndërsa ekspertiza e Mbretërisë së Bashkuar do të përdoret për të ndërtuar kapacitetet e Qeverisë së Maqedonisë”.

    “Ky bashkëpunim do të jetë në përputhje me legjislacionin ekzistues, rregullat dhe politikat në fuqi të secilit prej dy vendeve. Pjesëmarrësit do të punojnë së bashku për të hulumtuar mundësitë për të mobilizuar mjete për të financuar projekte dhe, ajo që është shumë më thelbësore, Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar konfirmon interesin dhe kapacitetin e saj përmes Instrumentit të Financimit të Eksportit ose UKEF, duke vënë në dispozicion 5 miliardë paundë ose 6 miliardë euro për projekte në Maqedoni”, thanë nga Qeveria.