Nëse doni të lexoni tekstin në gjuhën shqipe, shtypni “Shqip” / За текстот на албански јазик кликнете „Shqip“
-
Градење без коментирање – олигархијата ги затвора „дупките“ во законите и истовремено ги затвора устите на граѓаните, реагираат од граѓанската иницијатива Шанса за Центар.
Од таму посочуваат дека мнозинството во Парламентот го избриша членот 62-а во Законот за градење.
„Со тој член се овозможуваше реакција и жалба ако непосредниот сосед смета дека имотот му се обезвреднува, или ако му се нарушува квалитетот на живот, познато како ‘соседско право’. Олигархијата и политичарите во брак од интерес, како од сказните. Сега кога ќе никнува градба во вашето соседство која можеби го узурпира вашиот имот имате право само да молчите“, се вели во реакцијата на иницијативата.
Активистката Јана Белчева Андреевска од Шанса за Центар, чија иницијатива има тројца советници во Општина Центар токму поради незадоволството на граѓаните од неконтролираната градба, се согласува дека граѓаните се консултираат кога се носи Детален урбанистички план.
Но, дополнува, таа можност не може да го замени членот 62-а.
„Дебар маало (во Скопје) се гради по план од 2012-та година. Денешните млади луѓе кои имаат 27-28 години, тогаш имале колку години? Тоа е пред 13 години. Имале 14-15 години. Сигурно не оделе на јавна анкета на урбанистички план кој и онака е неразбирлив и е тежок за граѓаните да видат што навистина ќе им се случи. Обично гледаат што на нивната парцела се случува. Не можат да реагираат на јавните објекти, не можат да реагираат на јавниот простор. А замислете сега да им кажете – дека не можат да реагираат. Па ние работиме на тоа да им кажеме на младите луѓе дека овој систем работи за нив“, посочува Белчева Андреевска во изјава за „360 степени“.
А голем дел од плановите кои се на сила, барем кога е во прашање Општина Центар, потсетува Белчева, не се по стандардите.
„Стручна комисија на урбанисти докажа зошто урбанистичките планови, кои за жал се во сила, треба да бидат суспенидрани. Еден од основните во суспензивните елаборати беше точно изоставување на соседското право, односно планирање без да се третира како тој план, кога ќе се реализира, ќе влијае врз квалитетот на живот на непосредното соседство“, нагласува таа.
Архивско фото: Радио МОФ
Инаку, како што објави „360 степени“, министерот за транспорт, но и градоначалници и од редовите на ВМРО-ДПМНЕ и на СДСМ велат дека измената е добра бидејќи биле затрупани со неосновани жалби поради инает, нарушени меѓусоседски и семејни односи, кои ја кочеле изградбата. Го делат и ставот дека правото на приговор и жалба при јавна анкета на Детален урбанистички план е доволно за исполнување на т.н. соседско право.
-
Shans për Qendrën: Kur ata vijnë në lagjen tuaj, ju keni të drejtë vetëm të heshtni
Ndërtim pa komente – oligarkia mbyll “vrimat” në ligje dhe në të njëjtën kohë mbyll gojën e qytetarëve, reagon iniciativa qytetare Shans për Qendër.
Ata theksojnë se shumica në Kuvend ka fshirë nenin 62-a në Ligjin për ndërtimin.
“Ky nen parashikonte një reagim dhe ankim nëse fqinji i afërt mendonte se prona e tij po zhvlerësohej, ose nëse cilësia e jetës së tij, i njohur si ‘ligji i lagjes‘, po dëmtohej. Oligarki dhe politikanë në martesë me interes, si në përralla. Tani që në lagjen tuaj po ndërtohet një ndërtesë që mund të jetë duke uzurpuar pronën tuaj, keni të drejtë vetëm të heshtni”, thuhet në reagimin e nismës.
Aktivistja Jana Bellçeva Andreevska nga Shans për Qendrën, iniciativa e së cilës ka tre këshilltarë në Komunën Qendër pikërisht për shkak të pakënaqësisë së qytetarëve me ndërtimin e pakontrolluar, pajtohet që qytetarët të konsultohen kur të miratohet një Plan i Detajuar Urbanistik.
Por, shton ajo, kjo mundësi nuk mund të zëvendësojë nenin 62-a.
“Debar maallo (Shkup) ndërtohet sipas planit të vitit 2012. Të rinjtë e sotëm që janë 27-28 vjeç, sa vjeç ishin atëherë? Kjo ishte 13 vjet më parë. Ata ishin 14-15 vjeç. Sigurisht që ata nuk shkuan në një sondazh publik për një plan urbanistik që gjithsesi është i pakuptueshëm dhe është e vështirë për qytetarët të shohin se çfarë do të ndodhë me të vërtetë me ta. Ata zakonisht shohin se çfarë po ndodh në parcelën e tyre. Nuk mund të reagojnë ndaj ndërtesave publike, nuk mund të reagojnë ndaj hapësirës publike. Dhe imagjinoni t’u thoni atyre tani – se nuk mund të reagojnë. Pra, po punojmë për t’u thënë të rinjve se ky sistem funksionon për ta”, tha Bellçeva Andreevska në një deklaratë për “360 gradë”.
Dhe shumë nga planet që janë në fuqi, të paktën kur bëhet fjalë për Komunën Qendër, kujton Bellçeva, nuk janë sipas standardeve.
“Një komision ekspertësh i planifikuesve urbanë provoi pse planet urbane, të cilat fatkeqësisht janë në fuqi, duhet të suspendohen. Një nga bazat në elaboratet për suspendim ishte një braktisje e saktë e ligjit të lagjes, domethënë, planifikimi pa trajtuar se si ai plan, kur të zbatohet, do të ndikojë në cilësinë e jetës së lagjes së afërt”, thekson ajo.
Foto e arkivit: Radio MOF
Përndryshe, siç njoftoi “360 gradë”, ministri i Transportit, por edhe kryetarët e komunave nga radhët e VMRO-DPMNE-së dhe LSDM-së thonë se ndryshimi është i mirë sepse ishin të mbingarkuar me ankesa të pabaza për shkak të inatësisë, duke prishur marrëdhëniet fqinjësore dhe familjare, gjë që pengoi ndërtimin. Ata gjithashtu ndajnë mendimin se e drejta për të kundërshtuar dhe apeluar në një sondazh publik në lidhje me Planin e Detajuar Urban është e mjaftueshme për të përmbushur të ashtuquajturin ligji i lagjes.
