Nëse doni të lexoni tekstin në gjuhën shqipe, shtypni “Shqip” / За текстот на албански јазик кликнете „Shqip“
-
Здружението на новинарите на Македонија (ЗНМ) изразува сериозна загриженост поради последните одлуки на Апелациониот суд Скопје од април 2025 година, со кои беа одбиени жалбите на новинарите нападнати за време на насилствата во Собранието на 27 април 2017 година.
„Овој датум останува запаметен како ден кога брутално беа прекршени правата на новинарите и медиумските работници. Наместо да биде потврдено дека нападите и заканите кон новинари се неприфатливи, судот испраќа порака дека ваквите дела може да поминат неказнето. Ваквите одлуки го поткопуваат правото на безбедно и слободно новинарство“, истакнува ЗНМ.
Од Здружението укажуваат и на, како што велат, контроверзните ставови во образложението на судот, каде што се тврди дека „слободата на изразување“ не важи кога има насилни настани. Овој став е спротивен на претходните три одлуки на Уставниот суд, како и на Европската конвенција за човекови права и Уставот на државата. Уставниот суд веќе еднаш пресуди дека ваквото толкување е погрешно и го нарушува правото на изразување.
„ЗНМ смета дека е особено проблематично што судот ја минимизира обврската на државата да ги заштити новинарите, сугерирајќи дека таа заштита не треба да биде ‘преголем товар’ за институциите. Ваквиот пристап остава впечаток дека институциите се повеќе загрижени за сопствениот комодитет отколку за заштита на основните човекови права“, сметаат оттаму.
Иако конкретните одлуки на Уставниот суд се однесуваа на друг предмет, тие се конечни, обврзувачки и важат за сите институции – вклучително и за Апелациониот суд. Според ЗНМ, непочитувањето на овие обврски е сериозен удар врз владеењето на правото.
„Последните пресуди на Апелациониот суд Скопје се однесуваат на колегите Наташа Стојановска, Билјана Николовска, Игор Јанковски и Томе Ангеловски – новинари кои и по осум години чекаат правда. Овие одлуки покажуваат дека правната заштита на новинарите и натаму е слаба, а неказнивоста на насилниците создава страв и несигурност кај сите кои секојдневно известуваат за прашања од јавен интерес“, посочуваат од Здружението.
ЗНМ апелира до судските и други надлежни институции да ги преиспитаат овие одлуки и да осигураат дека новинарите ќе добијат соодветна правна заштита. Нападот врз новинар, додаваат, е напад врз демократијата – и секој таков чин мора да биде истражен и санкциониран.
„ЗНМ ќе продолжи будно да го следи развојот на овие случаи и ќе се залага за целосна правда за сите новинари жртви на насилство“, велат оттаму.
-
Gazetarët ende pa drejtësi për sulmet e 27 prillit: SHGM-ja reagon ndaj vendimeve të Gjykatës së Apelit Shkup
Shoqata e Gazetarëve të Maqedonisë (SHGM) shpreh shqetësim serioz për vendimet e fundit të Gjykatës së Apelit të Shkupit nga prilli 2025, e cila hodhi poshtë ankesat e gazetarëve të sulmuar gjatë dhunës në Kuvend më 27 prill 2017.
“Kjo datë mbahet mend si një ditë kur u shkelën brutalisht të drejtat e gazetarëve dhe punonjësve të medias. Në vend që të konfirmojë se sulmet dhe kërcënimet ndaj gazetarëve janë të papranueshme, gjykata dërgon një mesazh se aktet e tilla mund të kalojnë pa u ndëshkuar. Vendime të tilla minojnë të drejtën për gazetari të sigurt dhe të lirë”, thekson SHGM-ja.
Gjithashtu, nga Shoqata venë në dukje siç thonë ata, qëndrimet e diskutueshme në arsyetimin e gjykatës, ku argumentohet se “liria e shprehjes” nuk zbatohet kur ka ngjarje të dhunshme. Ky qëndrim është në kundërshtim me tre vendimet e mëparshme të Gjykatës Kushtetuese, si dhe me Konventën Evropiane për të Drejtat e Njeriut dhe Kushtetutën e shtetit. Gjykata Kushtetuese ka vendosur tashmë se një interpretim i tillë është i gabuar dhe cenon të drejtën e shprehjes.
“ShGM e konsideron veçanërisht problematike që gjykata të minimizojë detyrimin e shtetit për të mbrojtur gazetarët, duke sugjeruar se një mbrojtje e tillë nuk duhet të jetë një ‘barrë e tepërt’ për institucionet. Kjo qasje jep përshtypjen se institucionet janë më të shqetësuara për komoditetin e tyre sesa për mbrojtjen e të drejtave themelore të njeriut”, theksojnë ata.
Edhe pse vendimet specifike të Gjykatës Kushtetuese lidhen me një çështje tjetër, ato janë përfundimtare, detyruese dhe zbatohen për të gjitha institucionet – përfshirë Gjykatën e Apelit. Sipas SHGM-së, mosrespektimi i këtyre detyrimeve është goditje e rëndë për sundimin e ligjit.
“Vendimet e fundit të Gjykatës së Apelit Shkup kanë të bëjnë me kolegët Natasha Stojanovska, Biljana Nikollovska, Igor Jankovski dhe Tome Angellovski – gazetarë që ende presin drejtësi pas tetë vjetësh. Këto vendime tregojnë se mbrojtja ligjore e gazetarëve mbetet e dobët dhe mosndëshkimi i dhunuesve krijon frikë dhe pasiguri midis të gjithë atyre që raportojnë për çështje me interes publik çdo ditë”, thekson Shoqata.
SHGM-ja u bën thirrje institucioneve gjyqësore dhe institucioneve të tjera kompetente që t’i rishqyrtojnë këto vendime dhe të sigurojnë që gazetarët të marrin mbrojtje të përshtatshme ligjore. Një sulm ndaj një gazetari, shtojnë ata, është një sulm ndaj demokracisë – dhe çdo akt i tillë duhet të hetohet dhe sanksionohet.
“SHGM-ja do të vazhdojë të monitorojë nga afër zhvillimin e këtyre rasteve dhe do të përpiqet për drejtësi të plotë për të gjithë gazetarët viktima të dhunës”, thanë ata.
