Nëse doni të lexoni tekstin në gjuhën shqipe, shtypni “Shqip” / За текстот на албански јазик кликнете „Shqip“
-
Во неделата на жалост по трагедијата со пожарот во Кочани, повторно сме сведоци на загрижувачки пораст на говорот на омраза, особено на социјалните мрежи, но и во некои медиуми. Барањето на одговорност од надлежните институции од страна на граѓаните и особено од страна на младите се поврзува со дејствување на политички партии и наместо достоинство и одговорност, гледаме навреди, обвинувања, говор на омраза и повикување на насилство. Сето ова добива размери на загрижувачки опасна онлајн хајка, реагира Хелсиншкиот комитет за човекови права.
Од таму предупредуваат дека ваквите напади можат да имаат сериозни последици врз слободата на изразување и безбедноста на граѓаните.
„Истовремено потсетуваме дека говорот на омраза и повиците за насилство на социјалните мрежи претставуваат кривично дело. Од тие причини апелираме јавните личности, политичарите, како и сите корисници на социјалните мрежи да бидат одговорни во јавниот говор“, велат од Комитетот.
Во врска со студентските мирни собири кои деновиве се мета на навреди и разни шпекулации дека дејствуваат под нечие влијание, потсетуваат дека правото на мирен собир во Македонија е уставно загарантирано право и е основно човеково право загарантирано со најзначајните меѓународни документи за човековите права.
„Никого не треба да зачудува фактот што младите бараат одлучна борба против корупцијата и системските неправилности и неправди во општеството, чиишто жртви се трагично настараданите во Кочани. Од тие причини никој, а особено власта не треба од позиција на моќ да го узурпира гласот на младите“, потенцираат од Комитетот.
На институциите треба да им се дозволи да ја завршат својата работа и да ги пронајдат и санкционираат одговорните за трагедијата во Кочани, велат тие, но тоа не се коси со потребата граѓаните да бараат системски промени и артикулирано да ги истакнат своите барања.
„Расчистувањето на причините за несреќата во Кочани е испит и за органите на правосудниот систем кои треба професионално да спроведат темелна и непристрасна истрага, не подлегнувајќи на можни партиски и други притисоци. Во овој случај судиите мора да испорачаат правда, постапувајќи согласно позитивните закони, а во служба на граѓаните и јавниот интерес“, посочува Хелсиншки.
Комитетот вели дека согласно својот мандат, ќе ги монитора протестите и ќе обезбедува бесплатна правна заштита при евентуални случаи на пречекорување на полициските овластувања.
-
Komiteti i Helsinkit për të Drejtat e Njeriut: Të ndalet gjuha e urrejtjes dhe heshtja ndaj të rinjve
Gjatë javës së zisë pas tragjedisë me zjarrin në Koçan, jemi sërish dëshmitarë të një rritjeje shqetësuese të gjuhës së urrejtjes, veçanërisht në rrjetet sociale, por edhe në disa media. Kërkimi i përgjegjësisë nga institucionet përkatëse nga qytetarët, veçanërisht nga të rinjtë, lidhet me veprime të partive politike dhe në vend të dinjitetit dhe përgjegjësisë, shohim fyerje, akuza, gjuhë urrejtjeje dhe thirrje për dhunë. E gjithë kjo po merr përmasa të një fushate të rrezikshme dhe shqetësuese online, reagoi Komiteti i Helsinkit për të Drejtat e Njeriut.
Ata paralajmërojnë se sulmet e tilla mund të kenë pasoja serioze për lirinë e shprehjes dhe sigurinë e qytetarëve.
“Njëkohësisht rikujtojmë se gjuha e urrejtjes dhe thirrjet për dhunë në rrjetet sociale përbëjnë vepër penale. Për këto arsye, bëjmë apel që figurat publike, politikanët, si dhe të gjithë përdoruesit e rrjeteve sociale të jenë të përgjegjshëm në diskursin publik”, thuhet nga Komiteti.
Lidhur me tubimet paqësore studentore të cilat këto ditë janë në shënjestër të fyerjeve dhe spekulimeve të ndryshme se veprojnë nën ndikimin e dikujt, ata rikujtojnë se e drejta për tubim paqësor në Maqedoni është e garantuar me Kushtetutë dhe është një e drejtë themelore e njeriut e garantuar nga dokumentet më të rëndësishme ndërkombëtare për të drejtat e njeriut.
“Nuk duhet të habitet askush që të rinjtë kërkojnë luftë të vendosur kundër korrupsionit dhe padrejtësive sistematike në shoqëri, viktima tragjike të të cilave ishin ata që humbën jetën në Koçan. Për këto arsye, askush – e veçanërisht pushteti – nuk duhet nga pozita e forcës të uzurpojë zërin e të rinjve”, thekson Komiteti.
Institucioneve duhet t’u lejohet ta kryejnë punën e tyre dhe të gjejnë e sanksionojnë përgjegjësit për tragjedinë në Koçan, thonë ata, por kjo nuk bie ndesh me nevojën që qytetarët të kërkojnë ndryshime sistematike dhe të artikulojnë qartë kërkesat e tyre.
“Sqarimi i shkaqeve të aksidentit në Koçan është një provë për organet e sistemit gjyqësor, të cilët duhet ta realizojnë një hetim tërësor dhe të paanshëm, pa u nënshtruar presioneve eventuale partiake apo të tjera. Në këtë rast, gjyqtarët duhet të ofrojnë drejtësi duke vepruar në përputhje me ligjet pozitive dhe në shërbim të qytetarëve dhe interesit publik”, thekson Komiteti i Helsinkit.
Komiteti thotë se në përputhje me mandatin e tij, do të monitorojë protestat dhe do të ofrojë mbrojtje juridike falas në rast të ndonjë tejkalimi të kompetencave nga ana e policisë.
