Брутално тепање на студенти и граѓани и налетувалење на полициски возила со полн гас кон нив, беа само дел од сцените кои граѓаните на Србија ги сведочеа во изминатите седум денови. Редовниот професор на Факултетот за безбедност во Белград, Божидар Бановиќ, го оцени таквото однесување на полицијата за време на блокадите како скандалозно, пишува Н1.
„Од името на униформата, името на полицаецот, името на полициската акција и неограничената злоупотреба и пречекорување на овластувањата, до селективното (не)извршување на полициските должности и уште поселективната злоупотреба на овластувањата“, професорот сумираше накратко.
Почетокот на неделата беше обележан со видео на кое се гледаат четири полицајци како со полна брзина се судираат со граѓани на улицата „Војводе Степе“, кои избегале на тротоарите пред налетот на возила.
Belgrade, Serbia
30 June 2025#Repost @serbialive_beograd pic.twitter.com/GsLjQYIy7v
— Željko Kisa (@ZeljkoKisa) June 30, 2025
Професорот Бановиќ потсетува дека Законот за полиција во членовите 105 и 106 ги пропишува видот на средствата за присилба и општите принципи на нивна употреба.
Споменатите принципи бараат употреба на средства за присилба само ако задачата не може да се изврши на друг начин, и тоа ограничено и пропорционално на опасноста што се заканува, односно тежината на делото што треба да се спречи или потисне.
Исто така, законот налага секогаш да се користат најблагите средства за присилба што можат да постигнат легитимна цел, на начин што службената задача се извршува без непотребни штетни последици.
При употреба на средства за присилба, полициските службеници се должни да ги заштитат човечките животи, да предизвикаат што е можно помалку повреди и материјална штета, како и да обезбедат што е можно поскоро да му се пружи помош на повредено или загрозено лице и што е можно поскоро да се известат неговите роднини за ова.
View this post on Instagram
Важно е да се спомене, вели професорот, дека средствата за присилба против група лица можат да се користат само со писмена наредба од началникот на полициското одделение, односно од полицаец овластен од началникот, а во исклучителни случаи, овластувањето може да се даде усно.
Едно од средствата за присилба се специјалните возила. Според Законот за полиција, член 115, под специјални возила се сметаат возила за исфрлање вода под притисок, оклопни возила со или без вградени бариери, хеликоптери, возила за отстранување пречки и други возила за посебна намена.
„Очигледно е дека возењето на четири полициски автомобили со полн гас во ‘Војводе Степа’ насочено кон граѓани кои бегаат не може да се смета за употреба на специјални возила, бидејќи во смисла на законот тоа не е, туку сериозна злоупотреба на службените возила, односно злоупотреба на полициските овластувања“, објаснува професорот Бановиќ.
Многу студенти и граѓани, откако биле претепани од полицијата, побарале медицинска помош. Сериозни повреди, полесни повреди, недавање соодветна медицинска помош по притворањето – им се случило на академици кои биле мета на полициски палки.
View this post on Instagram
Студентот и фоторепортер Алекса Станковиќ бил претепан во вторник вечерта во полициско возило, а како што рекол, причината за ова била, како што истакнале полицајците, „фактот дека претходно објавил видео во кое полицајците навредуваат девојки и ги нарекуваат со погрдни имиња“.
Студентот на ФТН Лука завршил на операциона маса поради повредите здобиени откако бил претепан од жандармеријата на протестот на 28 јуни во Белград.
Неговиот колега Новак Симин претходно за Н1 изјави дека Лука има скршена горна вилица, нос, јаболчница, скршена фронтална коска и повреди на очната вдлабнатина.
„Кордонот на жандармеријата почна да се пробива, а Лука остана. Ги крена рацете, не ги нападна полицајците, а еден од жандармерите прво го удри во лицето, а потоа кога падна на земја продолжи да го удира, што доведе до сериозни физички повреди. На Лука не му беше укажана соодветна помош во следните шест до седум часа. Тој беше во возилото на жандармеријата до раните утрински часови“, рече Симин.
Во меѓувреме, додека чекаше операција во КБЦ Земун, Високиот суд во Белград, без претходно сослушување и без никаков увид во неговата здравствена состојба, му одреди притвор од 30 дена и издаде налог.
По интервенцијата на жандармеријата пред Правниот факултет во Белград, рано во зори на 3 јули, најмалку тројца студенти беа транспортирани во Воено-медицинската академија, а еден адвокат претрпе сериозни повреди, фрактури и скршеници. Мајката на адвокатот Весна Ракиќ Водинелиќ изјави дека по тепањето, нејзиниот син бил однесен во полициска станица, каде што бил задржан без никаква пријава и без да му се пружи соодветна медицинска нега.
Ова се само некои од примерите за полициска бруталност во изминатата недела.
View this post on Instagram
Денеска е шести ден од блокадите кои се случуваат на улиците ширум Србија. Студентите од Факултетот за драмски уметности најавија протестна прошетка во 17 часот, а студентите на Сообраќајниот факултет ја блокираат населбата Автокоманда во Белград од 13 часот.
Во текот на вчерашниот ден, граѓаните организираа блокади и во Паковрац, Бајина Башта, Врање, Смедерево, Крагуевац, Шабац, Заечар, Крушевац, Панчево, Ваљево… Припадниците на Министерството за внатрешни работи идентификувала вкупно 1.130 лица, а 107 биле однесени во службените простории.
