Nëse doni të lexoni tekstin në gjuhën shqipe, shtypni “Shqip” / За текстот на албански јазик кликнете „Shqip“
-
Голем број студенти денеска се собраа пред платото на општествениот кампус на Универзитетот „Свети Кирил и Методиј“ за да оддадат почит на жртвите од пожарот во дискотеката во Кочани. На комеморацијата присутните палеа свеќи, се потпишуваа во книгата на жалост, оставаа цвеќиња, но и донации за поддршка на семејствата на настраданите.
View this post on InstagramСобирот наречен „Заеднички час“, инициран од Универзитетското студентско собрание на УКИМ (УСС-УКИМ), беше закажан за точно напладне, но се одложи малку поради дождот.
Започна со седумминутен молк, за потоа предност да се даде на говорите на ректорката на УКИМ, Биљана Ангелова и министерката за образование и наука, Весна Јаневска – двата прекинати поради потреба да се укаже помош на некој што му се слоши.
Ректорката зборуваше дека се работи за трагедија од невидени размери, особено за мала земја како што е нашата.
„Занемени сме од тага, од шок, немоќ. Во овој момент, не ни останува ништо друго, освен да го покажеме нашето заедништво во овој непребол“, беа дел од зборовите на Ангеловска.
„Треба брза помош. Викајте доктор!“ се слушна истовремено од присутните, па од говорницата беше побарано да се направи пат за медицинските екипи.
Онаму каде требаше, се носеа и раздаваа шишиња „Кола Кола“. Имаше и апел да помогнат и студентите од Медицински факултетет, ако е потребно.
По неколкуминутниот прекин, Ангеловска продолжи кратко со говорот, посочувајќи дека е згрижен студентот на кој му било лошо.
„Порачувам да останеме сплотени во нашата солидарност и хуманост која треба да ја покажеме во овие моменти како одговорен Универзитет, како одговорни граѓани, за нашите граѓани, за нашата држава“, рече таа и изрази сочувство до семејствата на починатите и побрзо закрепнување до повредените.
Следна на говорницата се појави министерката за образование и наука, Весна Јаневска. Таа на полниот кампус се заблагодари на присуството, затоа што, како што рече, присуството значи свесност, солидарност, хуманост и споделување.
„Не само на доброто, туку и на тагата и на болката, а тоа е најважно што младите луѓе и сите ние останати заедно во овие тешки моменти можеме да го покажеме. Овде сме сите заедно, за да им помогнеме на живите да ја преболат тагата. Вашата овде присутна енергија, искажана преку зборовите на нашиот поет во седум минути, ќе ги искажам сега, како јас ја почувствував вашата присутност“, рече Јаневска, притоа читајќи дел од песната „Тишина“ на Ацо Шопов.
Говорот беше прекинат со повторни повици „Треба брза помош“ и „Направете место“. Имаше и негодувања и свирежи од дел студенти.
View this post on InstagramЈаневска на многу кратко рече дека „Ова предолго трае“ и „Вашата порака е примена“, па, откако пак во далечина се слушаа повици и извици, таа сметаше дека во такви услови говорот не треба да продолжи, по што ја напушти говорницата.
По ова, свирежите се интензивираа, а претседателот на УСС-УКИМ, Александар Николовски повика на смиреност.
„Ве молам, ова е мирен собир и треба да искажеме почит кон жртвите. Собирот е да се искаже почит, а не да се протестира“, рече тој.
„А, зошто некој тука собира политички поени?“, прашаа дел од присутните.
Млади луѓе или студенти не зборуваа од говорницата. Единствено Николовски најави дека ќе се организираат вакви мирни собири во текот на целата недела, на повеќе факултети, со што повика на сплотеност.
Попладнето стигнаа повеќе реакции. Од Студентски отпор сметаат дека се случила груба злоупотреба на болката и тагата на граѓаните од институциите. Односно, наместо 7-минутен молк и оддавање почит, ректорката и министерката одлучиле да држат говори.
„Ова се случи и покрај јасниот притисок од студентите да не се користи ваков трагичен момент за говори и политичка самопромоција. […] Сведочевме на срамна институционална експлоатација на трагедијата“, стои во реакцијата.
Студентски отпор го осуди ова однесување и побара одговорност од институциите.
„Бараме идни комеморативни настани да се организираат со вистинска почит и достоинство, без политичка инструментализација. Жртвите заслужуваат повеќе, а студентите нема да дозволат нивната болка да се користи за нечии ПР поени. Официјалните тела за студентска репрезентација не смеат да го амортизираат гневот на студентите“, се вели во реакцијата.
Факултетското студентско собрание при Филолошкиот факултет „Блаже Конески“ целосно се огради од настапот на министерката Јанеска.
„Сметаме дека во вакви траорни и тешки моменти нема простор на собир организиран од студентите да се држат говори од претставници на власта. Повторуваме, собирот е студентски и таков треба да остане. Уште еднаш изразуваме сочувство и искрена поддршка на семејствата и најблиските на загинатите и повредените“, соопштија од таму.
На крајот, стигна јавно извинување од УСС-УКИМ.
„Универзитетското студентско собрание на УСС-УКИМ испраќа јавно извинување до сите членови на академската заедница во однос на чинот на говори на денешниот настан. Ова е прва наша организација од овој тип и се молиме дека ќе биде последна. Ги прифаќаме сите критики за овој и секој нареден настан, а и ние самите ги увидовме. На наредните собири нема да има никакви обраќања“, соопштија од УСС УКИМ.
Бојан Шашевски
Фото и прво видео: Ангела Петкова -
[Video] Studentët u mblodhën për të nderuar viktimat nga Koçani, fjalimet e rektes dhe ministres u ndërprenë
Një numër i madh studentësh sot u mblodhën para platonë së kampusit shoqëror të Universitetit “Shën Kirili dhe Metodi” për të nderuar viktimat e zjarrit në diskotekën në Koçan. Në komemoracion, të pranishmit ndezën qirinj, u nënshkruan në librin e zisë, lanë lule, por edhe dhuruan mjete për mbështetje të familjeve të të ndjerëve.
Tubimi i quajtur “Orë e përbashkët”, i iniciuar nga Kuvendi Studentor i UKIM-it (KSU-UKIM), ishte caktuar për mesditë, por u shty pak për shkak të shiut.
Filloi me shtatë minuta heshtje, pas së cilës përparësi iu dha fjalimeve të rektes së UKIM-it, Biljana Angelova dhe ministres për Arsim dhe Shkencë, Vesna Janevska – të dy fjalimet u ndërprenë për shkak të nevojës për të ndihmuar dikë që kishte humbur vetëdijen.
Rektja theksoi se bëhet fjalë për një tragjedi të përmasave të papara, veçanërisht për një vend të vogël si yni.
“Jemi të ngrirë nga pikëllimi, nga shoku, nga pafuqia. Në këtë moment, nuk na mbetet asgjë tjetër, veçse ta tregojmë bashkësinë tonë në këtë dhimbje të papërballueshme”, ishin fjalët e Angelovskës.
“Kërkohet ndihmë e shpejtë. Thirrni mjek!” u dëgjua njëkohësisht nga të pranishmit, kështu që nga foltorja u kërkua të hapet rrugë për ekipet mjekësore.
Aty ku ishte e nevojshme, shpërndaheshin shishe “Kola Kola”. Kishte edhe apel që të ndihmojnë studentët e Fakultetit të Mjekësisë, nëse është e nevojshme.
Pas ndërprerjes disa minutëshe, Angelovska vazhdoi shkurtimisht fjalimin, duke theksuar se studenti që nuk ishte mirë, tashmë ishte nën përkujdesje.
“Bëj thirrje të qëndrojmë të bashkuar në solidaritetin dhe humanitetin tonë që duhet ta tregojmë në këto momente si universitet përgjegjës, si qytetarë të përgjegjshëm, për qytetarët tanë, për shtetin tonë”, tha ajo dhe shprehu ngushëllime për familjet e të ndjerëve dhe shërim të shpejtë për të plagosurit.
Më pas në foltore doli ministrja për Arsim dhe Shkencë, Vesna Janevska. Ajo falënderoi për praninë në kampusin e mbushur, sepse, siç tha ajo, prania nënkupton vetëdije, solidaritet, humanitet dhe ndarje.
“Jo vetëm të së mirës, por edhe të pikëllimit dhe dhimbjes, dhe kjo është më e rëndësishmja që të rinjtë dhe të gjithë ne të tjerët mund ta tregojmë së bashku në këto momente të vështira. Jemi këtu të gjithë bashkë për t’i ndihmuar të gjallët ta përballojnë dhimbjen. Energjia juaj e pranishme këtu, e shprehur përmes fjalëve të poetit tonë në shtatë minuta, do t’i lexoj tani, ashtu siç e ndjeva unë praninë tuaj”, tha Janevska, duke lexuar pjesë nga poezia “Heshtja” e Aco Shopovit.
Fjalimi u ndërpre sërish me thirrjet “Kërkohet ndihmë e shpejtë” dhe “Bëni vend”. U dëgjuan edhe pakënaqësi dhe fishkëllima nga disa studentë.
Janevska tha shkurt se “Kjo po zgjat shumë” dhe “Mesazhi juaj është pranuar”, dhe pasi përsëri u dëgjuan zëra dhe thirrje nga largësia, ajo vlerësoi se në kushte të tilla fjalimi nuk duhet të vazhdojë dhe u largua nga foltorja.
Pas kësaj, fishkëllimat u intensifikuan, dhe kryetari i KSU-UKIM, Aleksandar Nikolovski, bëri thirrje për qetësi.
“Ju lutem, ky është një tubim i qetë dhe duhet të tregojmë respekt për viktimat. Tubimi është për të shprehur nderim, jo për të protestuar”, tha ai.
“E pse dikush po mbledh këtu poena politikë?”, pyetën disa nga të pranishmit.
Të rinjtë apo studentët nuk folën nga foltorja. Vetëm Nikolovski njoftoi se do të organizohen tubime të qeta të ngjashme gjatë gjithë javës në disa fakultete, duke ftuar për bashkim.
Pasdite erdhën më shumë reagime. Nga “Rezistenca Studentore” vlerësuan se ka ndodhur një keqpërdorim i rëndë i dhimbjes dhe pikëllimit të qytetarëve nga ana e institucioneve. Në vend të një heshtjeje 7-minutëshe dhe nderimi, rektja dhe ministrja zgjodhën të mbajnë fjalime.
“Kjo ndodhi pavarësisht presionit të qartë nga studentët që të mos shfrytëzohet ky moment tragjik për fjalime dhe vetë-promovim politik. […] Ishim dëshmitarë të një shfrytëzimi të turpshëm institucional të tragjedisë”, thuhet në reagimin.
“Rezistenca Studentore” e dënoi këtë sjellje dhe kërkoi përgjegjësi nga institucionet.
“Kërkojmë që ngjarjet e ardhshme komemorative të organizohen me respekt dhe dinjitet të vërtetë, pa instrumentalizim politik. Viktimat meritojnë më shumë, dhe studentët nuk do të lejojnë që dhimbja e tyre të përdoret për poena PR-i. Organet zyrtare për përfaqësimin e studentëve nuk guxojnë ta zbusin zemërimin e studentëve”, thuhet në reagim.
Kuvendi Studentor i Fakultetit Filologjik “Bllazhe Koneski” u distancua tërësisht nga paraqitja e ministres Janevska.
“Vlerësojmë se në momente kaq të zymta dhe të vështira nuk ka vend që në një tubim të organizuar nga studentët të mbahen fjalime nga përfaqësues të pushtetit. Përsërisim, tubimi është studentor dhe ashtu duhet të mbetet. Edhe një herë shprehim ngushëllime dhe përkrahje të sinqertë për familjet dhe më të afërmit e viktimave dhe të plagosurve”, u tha në njoftim.
Në fund, arriti një kërkim falje publike nga KSU-UKIM.
“Kuvendi Studentor Universitar i KSU-UKIM dërgon një kërkim falje publike për të gjithë anëtarët e komunitetit akademik në lidhje me aktin e fjalimeve në ngjarjen e sotme. Kjo është organizimi ynë i parë i këtij lloji dhe shpresojmë të jetë i fundit. I pranojmë të gjitha kritikat për këtë dhe çdo ngjarje tjetër të ardhshme, dhe edhe vetë i kemi kuptuar. Në tubimet e ardhshme nuk do të ketë asnjë fjalim”, thuhet në deklaratën e KSU-UKIM.
Bojan Shashevski
Foto dhe video e parë: Angela Petkova