ЗХГ: Претставничката демократија е мртва, партиите забрануваат да протестираме

Nëse doni të lexoni tekstin në gjuhën shqipe, shtypni “Shqip” / За текстот на албански јазик кликнете „Shqip“

  • „Како што владата на ВМРО во едно минато мрачно време се огради со метална ограда со шилци од тие што наводно ги претставуваше, така сега сите пратенички групи во Собранието го прават истото со наводната ‘безбедносна зона’ околу она што би требало да биде дом на демократијата, дом кој би требало да е симбол на владеењето на народот“.

    Вака започнува реакцијата на граѓанската иницијатива Зелен хуман град (ЗГХ) откако во Собранието се предложи и по скратена постапка се разгледува закон со кој дел од просторот околу законодавниот дом, поточно позадинскиот тревник со површина од 1,5 хектари  – ќе се прогласи за безбедносна зона. Предлогот е на претседателот на Собранието Африм Гаши и пратеникот Беким Ќоку, а поддржан е од претставниците на сите пратенички групи.

    „Да биде иронијата поголема, најголем дел од пратеничките групи — архитекти на ‘безбедносната зона’ околу Собранието — беа во првите редови на протестите против оградата околу влада што ја крена ВМРО, а сега сите заедно со ВМРО креваат нови, овојпат невидливи — но еднакво исклучувачки — огради околу Собранието за да се заштитат од тие што наводно ги претставуваат“, продолжуваат од ЗГХ.

    Според нив, подигање на „безбедносна зона“ околу Собранието во превод значи забрана за јавни народни собири со што не само што се крши Уставот, туку пратениците праќаат јасна порака – претставничката демократија е мртва.

    „Оттука, единствено ни преостанува директно вклучување на народот во процесите на носење одлуки. Да живее директната демократија! Доаѓа ера на независните! Доаѓа ера на слободоумни граѓани кои на минатите локални избори покажаа дека се способни да се самоорганизираат и да се самопретставуваат во институциите каде што се носат одлуките“, истакнуваат од граѓанската иницијатива која има свои претставници во советот на Град Скопје.

    Според пратениците, предлог-законот е одговор на случајот со катната гаража која требаше да се гради во дворот на Собранието, откако во 2014 година приватен инвеститор го купил државното земјиште на наддавање и добил маркица за изградба. Тој, меѓудругото, предвидува укинување на сите дозволи за градба во зоната кои се одобрени пред неговото донесување.

    Меѓутоа, предлог-законот предвидува и ограничувања на движење и собирање во дел на законодавниот дом, забрана за протести, јавни собири и летови со дронови.

    „За сите ‘најнародни пратеници’ што се обидуваат да спинуваат дека не се работи за забрана за протести околу Собранието, туку наводната цел била спречување изградба на објект во тревникот, што бара тогаш забрана за протести да е вклучена во предлог-законот? И како таа забрана за протести во тревникот ќе помогне да се реализира целта спречување изградба на објект?“, прашуваат од ЗГХ.

    Оттаму го цитираат и членот 21 од Уставот во кој јасно е уредено кои се единствените ситуации кога може да се ограничи или попречи јавен собир.

    „Макар тоа било и на 2 метри квадратни тревник до Собранието, а во случајов не се работи за 2м2 се работи за над 1 хектар површина!“, реагираат од граѓанската инцијатива.

    Дополнително, тие прашуваат и околу кој друг невоен објект на претставничката демократија постои „безбедносна зона“ и дали оваа „безбедносна зона“ околу Собранието ќе се користи како аргумент за идни „безбедносни зони“ околу останати невоени објекти кои на хартија му припаѓаат на народот, а, како што забележуваат, во реалноста се приватна сопственост на политичките елити од Собранието.

  • QGjH: Demokracia përfaqësuese ka vdekur, partitë na ndalojnë të protestojmë

    “Ndërsa qeveria e VMRO-së në një kohë të kaluar të errët e rrethoi veten me një gardh metalik me thumba nga ata që supozohet se përfaqësonte, kështu që tani të gjitha grupet parlamentare në Kuvend po bëjnë të njëjtën gjë me “zonën e sigurisë” të pretenduar rreth asaj që duhet të jetë shtëpia e demokracisë, shtëpi që duhet të jetë simbol i sundimit të popullit.”

    Kështu filloi reagimi i iniciativës së qytetarëve Qyteti i Gjelbër human (QGjH) pasi në Kuvend u propozua dhe në një procedurë të shkurtuar u shqyrtua një ligj me të cilin një pjesë e hapësirës rreth dhomës ligjvënëse, përkatësisht lëndina në pjesën e pasme me një sipërfaqe prej 1.5 hektarë – do të shpallet zonë sigurie. Propozimi bëhet nga kryetari i Kuvendit Afrim Gashi dhe deputeti Bekim Qoku, dhe mbështetet nga përfaqësuesit e të gjitha grupeve parlamentare.

    “Për ta bërë ironinë më të madhe, shumica e grupeve parlamentare — arkitektët e ‘zonës së sigurisë’ rreth Kuvendit — ishin në ballë të protestave kundër gardhit rreth qeverisë të ngritur nga VMRO-ja, dhe tani të gjithë së bashku me VMRO-në po ndërtojnë gardhe të reja, të padukshme — por po aq përjashtuese — rreth Kuvendit për t’u mbrojtur nga ata që supozohet se i përfaqësojnë” thonë nga QGjH-ja.

    Sipas tyre, ngritja e një “zone të sigurt” rreth Kuvendit do të thotë ndalim i tubimeve publike, të cilat jo vetëm që shkelin Kushtetutën, por gjithashtu dërgojnë një mesazh të qartë – demokracia përfaqësuese është e vdekur.

    “Prandaj, e vetmja gjë që mbetet është përfshirja e drejtpërdrejtë e popullit në proceset e vendimmarrjes. Rroftë demokracia e drejtpërdrejtë! Epoka e të pavarurve po vjen! Po vjen epoka e qytetarëve me mendje të hapur të cilët në zgjedhjet e fundit lokale treguan se janë të aftë për vetë-organizim dhe vetë-përfaqësim në institucionet ku merren vendime”, theksojnë nga iniciativa e qytetarëve, e cila ka përfaqësuesit e saj në këshillin e Qytetit të Shkupit.

    Sipas deputetëve, propozim – ligji është një përgjigje për rastin e garazhit me kate që do të ndërtohej në oborrin e Kuvendit, pasi në vitin 2014 një investitor privat bleu tokën shtetërore me ofertë dhe mori leje për ndërtim. Ai parashikon, ndër të tjera, heqjen e të gjitha lejeve të ndërtimit në zonë që janë aprovuar para miratimit të tij.

    Megjithatë, propozim-ligji parashikon gjithashtu kufizime në lëvizjen dhe tubimin në pjesën e dhomës ligjvënëse, ndalim të protestave, tubimeve publike dhe fluturimeve me dron.

    “Për të gjithë ‘deputetët më popullorë’ të cilët po përpiqen të thonë se ky nuk është ndalim i protestave rreth Kuvendit, por qëllimi i pretenduar ishte të parandalohej ndërtimi i një objekti në oborrin e Kuvendit, çfarë kërkon atëherë ndalimi i protestave të përfshihet në propozim-ligj? Dhe si do të ndihmojë ndalimi i protestave në oborrin e Kuvendit për të realizuar qëllimin e parandalimit të ndërtimit të një objekti?” pyesin nga QGjH-ja.

    Ato citojnë edhe nenin 21 të Kushtetutës, i cili rregullon qartë të vetmet situata kur një tubim publik mund të kufizohet ose pengohet.

    “Qoftë edhe në 2 metra katrorë oborr pranë Kuvendit, ndërsa në këtë rast nuk bëhet fjalë për 2m2, bëhet fjalë për mbi 1 hektar sipërfaqe!”, reagojnë nga iniciativa e qytetarëve.

    Për më tepër, ata pyesin se rreth cilit objekt tjetër joushtarak të demokracisë përfaqësuese ka “zonë sigurie” dhe nëse kjo “zonë sigurie” rreth Kuvendit do të përdoret si argument për “zona sigurie” të ardhshme rreth objekteve të tjera joushtarake që i përkasin popullit në letër, dhe, siç vërejnë, janë në realitet pronë private e elitave politike të Kuvendit.