-
Сè повеќе млади лица се решаваат да ја напуштат земјата, во потрага по подобра работа и социјални услови. Над 70 отсто од младите би биле дел од тој „одлив на мозоци“, а речиси половина од нив, или 49,3 отсто не ја гледаат својата иднина во својата земја, покажува новото истражување на Институтот за социјална демократија Прогрес, кое денеска го презентираше Калинка Габер. Овие податоци се поразителни, смета Габер, ако се знае дека 25 отсто од вкупната популација во државата се млади.
„Еден од најважните документи преку кој младите директно можат да се вклучат во креирањето на политики што нив ги засега – Националната стратегија, на крај беше донесена без нивно вклучување. Ова ја потврдува праксата во Македонија, да се донесуваат важни одлуки, без да бидат реално применети. Но, и кога ќе се донесат, главните луѓе кои треба да бидат корисници на тие стратегии, не се запознаени со нивното остоење“, нагласи Габер.
Нивното истражување покажало дека голем дел од младите воопшто не се запознаени со стратегијата што нив ги засега. Само 15 отсто од испитаниците рекле дека слушнале за неа и знаат што таа содржи. Она што е уште пострашно за Габер, е тоа што 42 отсто од младите не знаат дека постојат младински политики.Според Дарко Малиновски, од Студентски пленум, причината поради која младите сакаат да ја напуштат својата држава се длабоко поделеното општество, лошата економска ситуација, и пред се, сериозната политичка криза.
„Дали општеството е она коешто е оштетено од нефункционалните политички идентитети, или пак, самото општество продуцира нефункционални и неодговорни политичари?“, запраша Малиновски.
Тој смета дека едно квалитетно образование е клуч за иднината на една држава, но не ако постои образовна политика која се базира на брзоплети и еднострани реформи, кои не се темелат на никаква стратегија.
„Треба да имаме искрени политичари што навистина ќе се посветат на проблемот со одлевот на мозоци. Ако некој сака да дознае зошто младите си одат, треба да ги праша и навистина да ги послуша бидејќи никој не си оди од што му е убаво“, додаде тој.
На ова се надоврза и Дамјан Николовски од Националниот младински совет на Македонија кој рече дека на младите доста им е тапкање по рамо. Николовски нагласи дека на младите им се потребни конкретни инвестиции за да можат да го развиваат својот потенцијал и потоа значајно да се вклучат во креирањето на политиките.
„Дали младите се декор, наместо некој што ќе се чуе и ќе се разбере сериозно?“, запраша, Дона Костуранова од Младинскиот образовен форум, која забележа дека бројот на луѓе кои си одат ќе продолжи да расте. Според неа, младите полека ги преземаат политиките во свои раце, но за тоа да се оствари потребно е да не се заокружуваат со црвени кругови, туку да им се даде простор да кажат што мислат, да најдат заеднички јазик и договор.
На денешната дебата, организирана по повод презентирање на прелиминарните наоди за врската помеѓу младинските политики и реалните приоритети на младите во Република Македонија, присуствуваше и Евин Инчир, претставничка на Меѓународната унија на социјалистичката младина во Шведска, која смета дека младите можат многу да влијаат на политиките преку нивниот ангажман во некоја партија.
„Младите имаат избор, да се вклучат во партија или да остават некој друг да носи одлуки за нив, кои можеби нема да бидат според нивните желби“, подвлече Инчир.
Е.П.
-
Rritet “derdhja e truve, gjysma e të rinjve nuk shohin ardhmëri në Maqedoni
Gjithnjë e më tepër të rinj vendosin të largohen nga shteti, në kërkim të punës më të mire dhe kushteve më të mira sociale. Mbi 70 për qind e të rinjve mund të jenë pjesë e “derdhjes së mendjeve” ndërsa gjysma e tyre, ose 49,3 për qind nuk e shohin të ardhmen e tyre në shtet, tregon hulumtimi më i ri i Institutit për Demokraci Sociale Progres, te cilin sot e prezantoi Kalinka Gaber. Këto të dhëna janë dëshpëruese, konsideron Gaber, nëse dihet së 25 për qind e popullatës së përgjithshme në shtet janë të rinj.
“Një nga dokumentet më të rëndësishëm përmes të cilit të rinjtë drejtpërdrejtë mund të përfshihen në krijimin e politikave që I tangon ata – Strategjia Nacionale, në fund u miratua pa përfshirjen e tyre. Kjo konfirmon praktikën në Maqedoni, miratimit e vendimeve të rëndësishme pa zbatimin e tyre real. Por, edhe kur miratohen, njerëzit kryesorë të cilët duhet të jenë shfrytëzues të këtyre strategjive, nuk janë të njoftuar me ekzistimin e tyre”, theksoi Gaber.
Hulumtimi I tyre ka treguar se pjesë e madhe e ë rinjve aspak nuk janë të njoftuar me strategjinë që i tangon pikërisht ata, Vetëm 15 për qind e të anketuarve kanë thënë se kanë dëgjuar për atë dhe se e dine çfarë përmban e njëjta. Ajo që është edhe më e tmerrshme për Gaber, është fakti se 42 për qind e të rinjve nuk e dine se ekzistojnë politika për të rinjtë.
Sipas Darko Malinoski, nga Plenumi i studentëve, shkaku për të cilin të rinjtë duan të largohen nga shteti i tyre është shoqëria gjithnjë e më shumë e ndarë, gjendja e keqe ekonomike, por para së gjithash, kriza politike serioze.
“Vallë shoqëria është ajo e cila është e dëmtuar nga mos funksionimi i identiteteve politike, ose po, vetë shoqëria prodhon politikanë jo funksionalë dhe të pa përgjegjshëm?” pyeti Malinoski.
Ai konsideron se arsimi i mire është çelësi për të ardhmen e këtij shteti, por jo nëse ekziston politikë arsimore e cila bazohet në reformat ë shpejta dhe të njëanshme, të cilat nuk bazohen mbi asnjë strategji.
“Duhet të kemi politikanë të sinqertë të cilët vërtet do ti përkushtohen problemit me derdhjen e truve. Nëse dikush do të kuptojë pse të rinjtë largohen, duhet ti pyesë dhe ti dëgjojë vërtet, për shkak se asnjë nuk largohet sepse e ka mire e bukur”, shtoi ai.
Me këtë u ndërlidh edhe Damjan Nikollovski nga Këshilli Nacional I të Rinjve të Maqedonisë ai tha së të rinjtë janë mërzitur nga përkëdheljet mbi supat e tyre. Nikollovski theksoi se të rinjve u nevojiten investime konkrete që të mund të zhvillojnë potencialin e tyre dhe pastaj dukshëm të kyçen në krijimin e politikave.
“T; rinjtë a janë dekor, në vend të dikujt zëri I të cilit do të dëgjohet dhe do të merret seriozisht?, pyeti Dona Kosturanova, nga Forumi Rinor I të Rinjve, e cila theksoi se numri I njerëzve të cilët largohen do të vazhdojë të rritet. Sipas saj, të rinjtë ngadalë i marrin politikat në duart e tyre, por që të realizohet kjo nevojitet të mos rrumbullakohen me rrathë të kuq, por tu jepet hapësirë të tregojnë çfarë mendojnë, të gjejnë gjuhë të përbashkët dhe marrëveshje.
Gjatë debatit të sotëm, që u organizua me rastin e prezantimit të konstatimit preliminar për lidhjen ndërmjet politikës së të rinjve dhe prioriteteve reale të të rinjve në Republikën e Maqedonisë, morri pjesë edhe Evin Inçir, kryesuese e Unionit Ndërkombëtar të të Rinjve Socialistë në Suedi, e cila konsideron se të rinjtë mund të ndikojnë në politikat nëpërmjet angazhimit të tyre në ndonjë parti.
“Të rinjtë kanë zgjidhje, të kyçen në parti ose të lënë dikush tjetër të marrë vendime të ata, vendime të cilat ndoshta nuk do të përputhen me dëshirat e tyre.”
E.P.
Расте „одливот на мозоци“, половина од младите не гледаат иднина во Македонија
